Αξιότιμη επικεφαλής της Κ.Ο. των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κα. Μαριέττα Γιαννάκου,
Εκλεκτοί ευρωβουλευτές,
Υψηλοί προσκεκλημένοι,
Κυρίες και κύριοι,
Είναι ιδιαίτερη:
-τιμή
-και χαρά
για εμένα να απευθύνομαι αυτό το απόγευμα σε όλους εσάς που ενσαρκώνετε την κοινή συνείδηση των Ευρωπαίων πολιτών στο δρόμο προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και να εγκαινιάζουμε μαζί την έκθεση με θέμα: «Ο Φιλελληνισμός στην Ευρώπη-Από τον διαφωτισμό στον 20ο αιώνα».
Η συμπληρωματικότητα,
-η συνεργασία
-και η ισορροπία
που οφείλει να διακρίνει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. στις διακρατικές τους σχέσεις, αποδεικνύεται περίτρανα στην αποψινή τελετή, καθώς η έκθεση που θα εγκαινιάσουμε σε λίγα λεπτά αποτελεί προϊόν συνεργασίας:
-του Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης,
-της επικεφαλής της ομάδας των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. κας Μαριέττας Γιαννάκου
-και του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα.
Και λαμβάνει χώρα εδώ στις Βρυξέλλες, όπου βρίσκεται:
-η ψυχή
-και το μυαλό
της ευρωπαϊκής οικογένειας και σε ένα χώρο όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου εκφράζεται η κοινή βούληση των λαών της Ευρώπης για τη θωράκιση της Ευρωπαϊκής ιδέας.
Το θέμα της έκθεσης που εγκαινιάζουμε απόψε, μπορούμε να το προσεγγίσουμε από:
-φιλοσοφική άποψη
-και πραγματιστική.
Σε φιλοσοφικό επίπεδο ο όρος «Φιλελληνισμός» απαντάται για πρώτη φορά στον Ηρόδοτο και αφορούσε στους ξένους ηγεμόνες που έτρεφαν ιδιαίτερη εκτίμηση για την πατρίδα μας, την Ελλάδα.
Επίσης τον συναντούμε και στο πλατωνικό έργο, με τη διαφορά ότι εκεί αφορούσε στους φιλοπάτριδες Έλληνες που επικέντρωναν την προσοχή τους:
-στη διάσωση
-και προβολή
της χώρας μας και του πολιτισμού της.
Στους νεότερους χρόνους, ωστόσο, και στην εποχή του διαφωτισμού, εξελίχθηκε σε στάση πνευματικής ζωής με αναφορά στην Ελλάδα.
Τότε φιλελληνισμός σήμαινε:
-θαυμασμός
-και αγάπη,
που πολλές φορές έφθανε στα όρια της λατρείας, για την αρχαία Ελλάδα και τα σπουδαία επιτεύγματά της:
-στη φιλοσοφία,
-στη λογοτεχνία,
-στις τέχνες
-και στο πνεύμα.
Οι αρχαίες ελληνικές σπουδές βρέθηκαν στο επίκεντρο ακόμα και χωρών της Βόρειας Αμερικής, ενώ πολλοί περιηγητές επισκέπτονταν την σκλαβωμένη τότε Ελλάδα για να γνωρίσουν την κοιτίδα του πολιτισμού.
Για να αναζητήσουν:
-τα ιδεώδη
-και τις αξίες
της αρχαίας Ελλάδας που αποτελούσε και αποτελεί το πρότυπο για την οργάνωση των ευρωπαϊκών κοινωνιών.
Την περιγραφή την κάνει πολύ εύστοχα ένας από τους πρωτεργάτες του φιλελληνισμού, ο αρχαιολόγος Ουίλκενμαν, ο οποίος έγραψε το 1757 πως: «Για να γίνουμε αμίμητοι πρέπει να μιμηθούμε την ελληνική αρχαιότητα».
Πολύ σύντομα αυτός ο ενθουσιασμός που κατέκλυσε τους Ευρωπαίους για την κλασσική αρχαιότητα μετουσιώθηκε σε εθελοθυσία στην επανάσταση του 1821.
Η αγάπη για την Ελλάδα έπαψε να αποτελεί μονάχα προέκταση της αρχαιολατρίας και εξελίχθηκε σε πράξεις:
-ηθικής
-και υλικής
υποστήριξης του αγώνα για την ανεξαρτησία της πατρίδας μας.
Ο βάρδος της ελευθερίας λόρδος Μπάιρον,
-ο Κάνινγκ,
-ο Σατομπριάν,
-ο Ουγκώ,
-ο Φίνλεϊ,
-ο ελληνολάτρης ποιητής Πέρσι Σέλλεϊ,
που το 1821 συνέθεσε το έργο «Hellas» και έγραψε την περίφημη φράση «είμαστε όλοι Έλληνες», κουβάλησαν στην καρδιά τους την Ελλάδα και ενέπνευσαν:
-σεβασμό σε όλη την οικουμένη για το σκλαβωμένο κράτος μας
-και αυτοπεποίθηση σε ολόκληρο το Έθνος.
Στη Γερμανία ο Γκαίτε ξεσήκωσε με τους φιλελληνικούς του στίχους τον κόσμο της διανόησης, στην Ελβετία ο τραπεζίτης Εϋνάρδος δαπάνησε μεγάλο μέρος της προσωπικής του περιουσίας υπέρ των αγωνιστών του '21, στην Ιταλία ο Σανταρόζα ίδρυσε και συντόνισε ελληνικά κομιτάτα, ενώ εκατοντάδες ήταν εκείνοι που ήρθαν στην Ελλάδα, πήραν μέρος στον αγώνα και έδωσαν ακόμη και τη ζωή τους για το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας όχι της δικής τους πατρίδας, αλλά της γεννέτηρας της δικής τους ψυχής.
Και αυτό, διότι, όπως έγραψε ο βρετανός Σέλλεϊ, «οι νόμοι μας,
-η φιλολογία μας,
-η θρησκεία μας,
-οι τέχνες μας,
έχουν τις ρίζες τους στην Ελλάδα. Γιατί, χωρίς την Ελλάδα, η Ρώμη ως οδηγήτρια και μητρόπολη των προγόνων μας, δεν θα μπορούσε να σκορπίσει κανένα φως και θα ήμασταν ακόμη άγριοι και ειδωλολάτρες».
Σε αυτές τις σπουδαίες προσωπικότητες,
-σε αυτούς τους μεγάλους φιλέλληνες,
σε όλους τους ανυπόκριτους θαυμαστές και υμνητές της ελληνικής εθνικής ιδέας, που υπερασπίστηκαν και εξακολουθούν να μάχονται υπέρ των ανθρώπινων αξιών:
-της ελευθερίας,
-της δημοκρατίας,
-του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής δικαιοσύνης,
υποκλινόμαστε και αποτείουμε απόψε τον υψηλότατο φόρο τιμής.
Το γιατί, το μαρτυρούν τα εκθεσιακά κειμήλια.
Οι φιλέλληνες, φίλες και φίλοι, εμπνεύστηκαν από τις καλύτερες στιγμές της παράδοσής μας.
Συνέπλευσαν με τις αρχές, τις αξίες και τα ιδανικά
του ελληνικού πολιτισμού, οραματίστηκαν το μέλλον και λειτουργούν ακόμη και σήμερα ως πρεσβευτές της Ελλάδας που διαπρέπει.
Και να που ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για τη δεύτερη σημασία της αποψινής ημέρας, που είναι ο σύγχρονος φιλελληνισμός.
Η Ελλάδα, ως φλέβα δημιουργίας, εξακολουθεί να αποτελεί πηγή έμπνευσης για την Ένωσή μας, ακόμη και σήμερα.
Πηγή έμπνευσης όχι για επιστροφή στο χθες, αλλά ως κινητήρια δύναμη για το αύριο.
Ο ιδεαλισμός του Πλάτωνα,
-ο ορθολογισμός του Αριστοτέλη,
-ο ρεαλισμός του Θουκυδίδη,
αναμφίβολα επηρέασαν καθοριστικά κινήματα της νεωτεριστικής εποχής όπως:
-η αναγέννηση
-ή ο διαφωτισμός,
όμως η Ελλάδα του σήμερα πατά γερά πάνω στις καλύτερες στιγμές της παράδοσής μας και τολμά να οραματίζεται περήφανα το μέλλον.
Η αναγέννηση της Ελλάδας ανοίγει δρόμους για την ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Και μέσα από τις δοκιμασίες με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη, η πατρίδα μας γίνεται το σύμβολο της Ευρώπης που αντέχει.
Της Ευρώπης:
-της αλληλεγγύης,
-του αλληλοσεβασμού,
-της κοινωνικής δικαιοσύνης
-και της ισότητας.
Η Ελλάδα δεν είναι ακόμη μια χώρα-μέλος της Ευρώπης. Είναι η Ευρώπη.
Είναι η κοιτίδα του πνευματικού φορτίου που καθιστά την Ευρώπη αντάξια:
-των λαών της,
-της ιστορίας της
-και του λαμπρού παρελθόντος της.
Οι σύγχρονοι Φιλέλληνες, αυτοί που αφουγκράζονται τις αγωνίες της δοκιμαζόμενης ελληνικής κοινωνίας, είναι εκείνοι που έγιναν πρώτοι από όλους κοινωνοί του αγώνα μας για μια Ευρώπη:
-πιο δημοκρατική,
-πιο ενωμένη,
-πιο ανταγωνιστική,
-πιο ανθρώπινη,
-πιο δίκαιη
-και πιο στοργική για τους ανθρώπους.
Μια Ευρώπη που θα ακτινοβολεί σε όλον τον κόσμο:
-αξιοπρέπεια,
-ελευθερία,
-δικαιοσύνη
-και ευημερία.
Χαρακτηριστικά δηλαδή που αποτελούν αυτό που ονομάζουμε πολιτισμός.
Η Ευρώπη του σήμερα θα πρέπει να στηριχθεί στις αρχές του Φιλελληνισμού.
Η Ευρώπη του σήμερα δεν σημαίνει:
-λιτότητα,
-ύφεση,
-ανεργία,
ούτε είναι αρένα ξεκαθαρίσματος λογαριασμών ή μέσο πολιτικής επιβολής. Αντίθετα η Ευρώπη του σήμερα πρέπει να σημαίνει κοινωνική συνοχή.
Και μέσα από τον παραδοσιακό φιλελληνισμό να περάσουμε σε έναν σύγχρονο, που θα σπείρει σε όλη την Ευρώπη τις αρχές και αξίες της ελληνικής παιδείας.
Ας μην λησμονούμε άλλωστε ότι, κατά τον 19ο αιώνα, ο ελληνικός λαός με την επανάσταση του 1821 αγωνιζόταν για ολόκληρη την Ευρώπη.
Σας ευχαριστώ πολύ.
{gallery}stories/ymath/2014/april2014/vrixelles070414{/gallery}
