Κυρία Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας, φίλε Θεόδωρε Θεοδωρίδη
Κύριε Δήμαρχε Πέλλας, φίλε Γρηγόρη Στάμκο,
Αξιότιμα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
Κύριοι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης,
Υψηλοί προσκεκλημένοι,
Κυρίες και κύριοι,
Από την πρώτη στιγμή που καταρτίσαμε το πρόγραμμα των δυο περιοδικών εκθέσεων του Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας, η παρουσία τους στην πόλη των Γιαννιτσών ήταν αυτονόητη, γιατί από εδώ ξεκίνησαν όλα.
Από εδώ:
-σάλπισε η νίκη του περήφανου Ελληνικού Στρατού
-και η ελευθερία μπόρεσε να καλπάσει προς την πρωτεύουσα της Μακεδονίας μας,
ανοίγοντας το δρόμο για την απελευθέρωσή της μετά από 5 αιώνες σκλαβιάς.
Σύμφωνα με τους ιστορικούς αναλυτές η μάχη των Γιαννιτσών υπήρξε καθοριστικής σημασίας για δυο λόγους:
-Πρώτον γιατί άνοιξε το δρόμο για να κυματίσει και πάλι ελεύθερη η ελληνική σημαία στα εδάφη της Κεντρικής Μακεδονίας
-και δεύτερον γιατί καθόρισε την τύχη της Θεσσαλονίκης.
Το Τουρκικό Επιτελείο Στρατού επέλεξε την περιοχή των Γιαννιτσών ως αμυντική τοποθεσία γιατί:-απέκλειε την κύρια οδική αρτηρία της Θεσσαλονίκης
-και διότι προσφερόταν για άμυνα με μέτωπο προς τα δυτικά.
Παρόλα αυτά ο γενναίος στρατός μας, με σύνθημα «εμπρός πάντοτε», απέδειξε ότι οι Έλληνες μπορούμε να πετύχουμε το ακατόρθωτο.
Χάρη:
-στην οργάνωση,
-στην ευφυΐα
-και στην στρατηγική αντίληψη των Ενόπλων μας Δυνάμεων,
έως το απόγευμα της 19ης Οκτωβρίου 1912, οι ελληνικές δυνάμεις κατάφεραν να διασπάσουν την εχθρική γραμμή και να φτάσουν έξω από την πόλη των Γιαννιτσών.
Η 20η Οκτωβρίου ήταν η ημέρα που ο Οθωμανικός Στρατός έριξε την τελευταία σφαίρα στο πανάρχαιο έδαφος της Μακεδονίας, το οποίο ποτέ δεν του ανήκε.
Το παραδέχτηκε άλλωστε ο Οθωμανός Διοικητής Ταχσίν Πασάς, όταν κατά την παράδοση της Θεσσαλονίκης είπε την περίφημη φράση: «Από Έλληνες την πήραμε, σε Έλληνες την επιστρέφουμε».
Εκείνο το διήμερο, 188 Έλληνες προσέφεραν τη ζωή τους στην πατρίδα και 973 τραυματίστηκαν στο όνομα της ελευθερίας.
Στον αντίποδα ο Οθωμανικός Στρατός μετρούσε 2000 νεκρούς και τραυματίες, ενώ εγκατέλειψε πίσω του άλλους 2000 τραυματίες.
Πλέον, το μόνο εμπόδιο για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης αποτελούσαν τα φουσκωμένα νερά του Αξιού ποταμού, τα οποία οι Έλληνες στρατιώτες δάμασαν χάρη στην πολύτιμη βοήθεια των κατοίκων της Χαλάστρας.
Η γη:
-του Αμύντα,
-του Φιλίππου
-και του Μεγάλου Αλεξάνδρου,
ήταν και πάλι ελεύθερη.
Φίλες και φίλοι,
οι Βαλκανικοί πόλεμοι ξέπλυναν, ας μου επιτραπεί η έκφραση, το στίγμα που άφησε στην πατρίδα μας ο ατυχής πόλεμος του 1897.
Ήταν πόλεμοι που άλλαξαν το χάρτη των Βαλκανίων και δικαίως χαρακτηρίζονται ως ο μεγαλύτερος ελληνικός στρατιωτικός άθλος μετά την επανάσταση του 1821.
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι είναι το δικό μας 1821.
Αποτελούν, ίσως, το λαμπρότερο στρατιωτικό επίτευγμα της πατρίδας μας, διότι:
-οδήγησαν στο διπλασιασμό της έκτασης και του πληθυσμού της,
-εντάσσοντας στον εθνικό κορμό αλύτρωτους ελληνικούς πληθυσμούς.
Εκατό χρόνια μετά, οι Βαλκανικοί πόλεμοι αναδεικνύουν κρίσιμα διδάγματα για όλους.
Διδάγματα:
-αφοσίωσης στο εθνικό συμφέρον
-και ενότητας σε κοινούς αγώνες,
-αλλά και στα δύσκολα.
Διδαχθήκαμε πως ενωμένοι οι Έλληνες, κάναμε και συνεχίζουμε να κάνουμε θαύματα.
Διδαχθήκαμε πως η αγάπη για την πατρίδα ενώνει το λαό και δεν το διχάζει.
Διδαχθήκαμε πως:
-η ομοψυχία
-και η φιλοπατρία
μπορούν να εμπνεύσουν και να δώσουν:
-όραμα
και ελπίδα στον ελληνικό λαό,
όπως συνέβη εκείνες τις ευλογημένες ημέρες του 1912, όταν από το «εγώ» περάσαμε στο «εμείς».
Οι Έλληνες είμαστε ένας περήφανος λαός, με πολιτισμό και αξιοπρέπεια.
Ένας λαός:
-που γνώρισε κακουχίες,
-ξέρει τι σημαίνει σκλαβιά,
-που μάχεται,
-που ανατρέπει καταστάσεις
-και στο τέλος κερδίζει.
Αυτό θέλουμε να υπενθυμίσουμε με τις δυο κινητές περιοδικές εκθέσεις που εγκαινιάζουμε απόψε στο φουαγιέ του πνευματικού κέντρου Γιαννιτσών.
Η πρώτη έκθεση ονομάζεται «Κειμήλια Απελευθέρωσης Μακεδονίας-Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913» και περιλαμβάνει ιστορικά κειμήλια και φωτογραφικό υλικό εκείνης της ένδοξης εποχής.
Επιμελητές της είναι ο διευθυντής του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, κ. Βασίλειος Νικόλτσιος και ο γιος του Νίκος, το μεράκι των οποίων μας επιτρέπει να έχουμε τη χαρά να δούμε για πρώτη φορά από κοντά, σπουδαία και ανεκτίμητα εκθέματα.
Η δεύτερη είναι έκθεση βιβλίων και περιλαμβάνει εκδόσεις που εξιστορούν τα ανδραγαθήματα της εποχής.
Η επιλογή των βιβλίων έγινε σε συνεργασία:
-με την εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών
-και το ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα
και μετά το πέρας της έκθεσης, θα δωριστούν από το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης στις τοπικές βιβλιοθήκες.
Πολύτιμοι σύμμαχοι μας σε αυτήν την προσπάθεια είναι:
-ο ΟΤΕ,
-η COSMOTE
-και η ΔΕΘ Α.Ε.,
χάρη στην αμέριστη και ευγενική υποστήριξη των οποίων, τίποτα δεν θα μπορούσε να γίνει.
Οφείλω όμως να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ και στον Δήμαρχο Πέλλας, κ. Γρηγόρη Στάμκο, καθώς και στις δυο υπαλλήλους της Δημοτικής Κοινοφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού και Ανάπτυξης Γιαννιτσών:
-Βασιλική Πασσαλή
-και Μαρία Τριανταφυλλιδου,
οι οποίες εργάστηκαν σκληρά για την άψογη:
-προετοιμασία,
-υποδοχή
-και οργάνωση των δυο εκθέσεων που εγκαινιάζουμε απόψε.
Κυρίες και κύριοι,
δεν θέλω να σας κουράσω άλλο, για αυτό και θα κλείσω λέγοντας πως η απελευθέρωση της Μακεδονίας υπήρξε φυσικό επακόλουθο του Μακεδονικού Αγώνα, ο οποίος με τη σειρά του υπήρξε προάγγελος της αποτίναξης του τουρκικού ζυγού.
Αυτήν την κληρονομιά τιμούμε απόψε και την παραδίδουμε στη νέα γενιά, ευχόμενη να κρατήσει αναλλοίωτα ιδανικά όπως:
-η ελευθερία,
-η πίστη
-και το δίκιο,
για τα οποία οι Έλληνες:
-αγωνιστήκαμε,
-αγωνιζόμαστε
-και θα συνεχίσουμε να μαχόμαστε.
Σας ευχαριστώ.
