Μέτρα για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μέσω της απλούστευσης των διαδικασιών αδειοδότησης και της συνακόλουθης μείωσης διοικητικών βαρών

Αρ. Πρωτ. 3011

Αθήνα, 28 Μαΐου 2015

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης

                Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης

Θέμα: «Μέτρα για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μέσω της απλούστευσης των διαδικασιών αδειοδότησης και της συνακόλουθης μείωσης διοικητικών βαρών»

Η απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών για την ίδρυση και λειτουργία των επιχειρήσεων και η συνακόλουθη μείωση των διοικητικών βαρών είναι προαπαιτούμενα τόσο για την ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας όσο και για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων της διοίκησης, προς όφελος της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας εν γένει.

Το ελληνικό σύστημα αδειοδοτήσεων στηρίζεται πολλές φορές σε ένα πλέγμα απαιτήσεων υπερβολικής πολυπλοκότητας, με την απαίτηση υποβολής από τον πολίτη μεγάλου πλήθους δικαιολογητικών στις αδειοδοτούσες αρχές ήδη κατά το πρώτο στάδιο της έναρξης ή/και επέκτασης κάποιας επαγγελματικής δραστηριότητας, γεγονός που συνιστά εν τέλει ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Για το λόγο αυτό, όπως επισημαίνουν διαχρονικά και διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί, θεωρείται αναγκαίος ο σχεδιασμός ενός πιο ισορροπημένου και αποτελεσματικού συστήματος εποπτείας, κύριο χαρακτηριστικό του οποίου θα είναι η ορθολογική χρήση των κατάλληλων προγενέστερων (ex ante) ελέγχων/αδειοδοτήσεων, όπου αυτοί κρίνονται αναγκαίοι, και η επιβεβλημένη χρήση μεταγενέστερων (ex post) ελέγχων, σε αναλογία πάντοτε με την ένταση, τα χαρακτηριστικά και τις επιμέρους ιδιαιτερότητες κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Στο πλαίσιο του αναγκαίου εκσυγχρονισμού του συστήματος αδειοδοτήσεων προς την κατεύθυνση αυτή, οι προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες τόσο του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, όσο και του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ανέλαβαν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την απλούστευση και προτοτυποποίηση των διοικητικών διαδικασιών ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσεων.

                Ειδικότερα, το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με τους καθ’ ύλην αρμόδιους φορείς, προχώρησε τα δύο τελευταία χρόνια σε μία ρηξικέλευθη για τα ελληνικά δεδομένα αναθεώρηση του συστήματος αδειοδοτήσεων, κύριο προαπαιτούμενο της οποίας είναι η ιεράρχηση των διοικητικών διαδικασιών σε χαμηλής, μέσης και υψηλής επικινδυνότητας. Αρχικός στόχος της δράσης αυτής ήταν η πλήρης κατάργηση των προηγούμενων αδειοδοτήσεων σε χαμηλού ρίσκου και μικρής συνάθροισης κοινού επιχειρήσεις/εγκαταστάσεις, καθώς και σε χαμηλού ρίσκου επαγγελματικές δραστηριότητες, και η αντικατάστασή τους από ένα σύστημα απλής γνωστοποίησης έναρξης δραστηριότητας ή επαγγέλματος στις καθ’ ύλην αρμόδιες αρχές, με παράλληλη παρακολούθηση της εφαρμογής της νομοθεσίας μέσω αποτελεσματικότερων και συχνότερων μεταγενέστερων (ex post) ελέγχων. Για τις επαγγελματικές δραστηριότητες μέσης και υψηλής επικινδυνότητας διατηρήθηκε, προσωρινά, το υπάρχον σύστημα αδειοδοτήσεων.  

Στο πλαίσιο αυτό, με τις αριθμ. ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2/34824/27-12-2013 και ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2/34825/27-12-2013 Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Εσωτερικών, Υγείας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής και Οικονομικών (ΦΕΚ 3402Β΄/31-12-2013 και 3403Β΄/31-12-2013 αντίστοιχα), καταργήθηκε το σύστημα χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας σε Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης (πλην των υπεραγορών τροφίμων), καθώς και σε Καταστήματα Παροχής Υπηρεσιών Υγειονομικού ενδιαφέροντος, και αντικαταστάθηκε από (α) ένα σύστημα γνωστοποίησης του αιτούντος στις αρμόδιες αρχές περί έναρξης λειτουργίας της επιχείρησής του, περί συμμόρφωσής του με τις οικείες διατάξεις και περί τήρησης του συνόλου των προϋποθέσεων λειτουργίας των εν λόγω επιχειρήσεων και (β) τη βελτιστοποίηση και εντατικοποίηση των ελέγχων, οι οποίοι κατά παράδοση έπονταν της αδειοδότησης. Στο ίδιο απλοποιημένο καθεστώς εντάχθηκαν, υπό όρους, και περιπτώσεις μεταβολών στη δραστηριοποίηση των εν λόγω επιχειρήσεων, λόγω (α) λειτουργίας της επιχείρησης από νέο πρόσωπο, (β) αποχώρησης ή αντικατάστασης του νομίμου εκπροσώπου της επιχείρησης, (γ) αλλαγής της νομικής μορφής της εταιρίας, (δ) αλλαγής επωνυμίας της, ή/και ( ε) προσθήκης σε αυτή νέας δραστηριότητας της ίδιας κατηγορίας. Οι προαναφερθείσες Αποφάσεις, μαζί με την υπ’ αριθμ. ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2/33565 Κοινή Υπουργική Απόφαση που αφορά στην ίδρυση και λειτουργία Γυμναστηρίων και Αθλητικών Σχολών (ΦΕΚ 3169Β΄/12-12-2013), αποτελούν τις πρώτες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις κατάργησης προϋφιστάμενων συστημάτων προηγούμενης αδειοδότησης, εισαγωγής του νέου συστήματος γνωστοποίησης έναρξης άσκησης δραστηριότητας/επαγγέλματος, καθώς και εισαγωγής της έννοιας της προτυποποίησης διαδικασιών. Ο όρος «προτυποποίηση» αφορά στην κωδικοποίηση των προϋποθέσεων λειτουργίας κάθε είδους επιχείρησης, όπως αυτές προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις, και την αποτύπωσή τους εντός του εντύπου της γνωστοποίησης με τρόπο απλό και οργανωμένο, έτσι ώστε (α) ο ενδιαφερόμενος να είναι σε θέση να κατανοήσει όλα τα βήματα και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει για την ορθή λειτουργία της επιχείρησής του (όπως αυτή προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις) και (β) οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να διευκολύνονται κατά τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων, διαθέτοντας έτοιμη λίστα με τις προϋποθέσεις λειτουργίας της επιχείρησης που ελέγχουν.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ερωτώνται οι κκ. Υπουργοί:

1. 1.Ποιες δράσεις έχετε αναλάβει, ή προτίθεστε να αναλάβετε, για την επιτυχή και αποτελεσματική εφαρμογή των νέων απλουστευμένων και προτυποποιημένων διαδικασιών γνωστοποίησης αναφορικά με τις προαναφερόμενες επαγγελματικές δραστηριότητες, όπως αυτές προβλέπονται στις οικείες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις;
2. 2.Έχετε σχεδιάσει, ή προτίθεστε να σχεδιάσετε, μηχανισμό παρακολούθησης, ο οποίος θα λειτουργεί και σαν δείκτης αποδοτικότητας του νέου συστήματος (με τον εντοπισμό και τυχόν αστοχιών που χρήζουν αντιμετώπισης/βελτίωσης);
3. 3.Έχετε αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα και επιτυχή εφαρμογή των επιμέρους δράσεων, σε σχέση με:

(i)                 το χρόνο διεκπεραίωσης των προαναφερθεισών διαδικασιών,

(ii)               τη διενέργεια του απαιτούμενου αριθμού δειγματοληπτικών ελέγχων στα νεοϊδρυθέντα καταστήματα και την αύξηση των έκτακτων ελέγχων στις επιχειρήσεις που ήδη λειτουργούν με αδειοδότηση,

(iii)             την αύξηση του βαθμού ικανοποίησης των πολιτών/ενδιαφερομένων και επιχειρήσεων που ασκούν τις εν λόγω δραστηριότητες, και

(iv)              την αύξηση του βαθμού ικανοποίησης των καθ’ ύλην αρμοδίων υπηρεσιών από τη νέα τους αρμοδιότητα;

1. 4.Ποιες δράσεις έχετε αναλάβει, ή προτίθεστε να αναλάβετε, για την εξέλιξη του συστήματος γνωστοποίησης και την επέκταση των δράσεων απλούστευσης και προτυποποίησης διοικητικών διαδικασιών σε νέες κατηγορίες επαγγελματικών δραστηριοτήτων, προκειμένου να μειωθούν έτι περαιτέρω τα διοικητικά βάρη και να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές: