(Video) Ομιλία του Βουλευτή Β΄ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας κ. Θ. Καράογλου στον 102 Fm στη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης της Βουλής και το Σ/Ν του ΥΠΕΣ με τίτλο «Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και διαχείριση κινδύνου στο Δημόσιο τομέα» (10-01-2023)
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
καλή χρονιά και χρόνια πολλά.
Είναι η πρώτη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής τη νέα χρονιά και εύχομαι σε κάθε μια και σε κάθε έναν από εσάς:
-υγεία,
-προκοπή
-και ευημερία.
Μακάρι το 2023 να κάνει πράξη κάθε επιθυμία δική σας και των μελών της οικογένειας σας.
Είθισται να λέμε ότι το τέλος κάθε χρόνου σηματοδοτεί ένα ελπιδοφόρο νέο ξεκίνημα. Κάπως έτσι κάθε αρχή συνοδεύεται από στόχους οι οποίοι πρέπει να είναι:
-ρεαλιστικοί,
-συμβατοί με την πραγματικότητα που βιώνουμε
-και συγκεκριμένοι,
διότι η σαφήνεια αποτελεί τη βάση της νόησης και παράλληλα τη βασική αρχή της καλής νομοθέτησης.
Σήμερα έχω τη χαρά και την τιμή να εισηγούμαι ένα σχέδιο νόμου το οποίο:
-χαράσσει το μέλλον
-και ανοίγει δρόμους.
Πιστεύω ότι η πολιτική πρέπει να δίνει ζωή και δύναμη σε ιδέες που διαμορφώνουν το αύριο και να τους επιτρέπει να απλώνονται στο χώρο και στο χρόνο.
Επίσης, θεωρώ αυτονόητο ότι κάθε ορθή νομοθετική πρωτοβουλία πρέπει να είναι «ζωντανή» και «αληθινή» στον καιρό της. Να πατάει γερά στην ψυχή του συνόλου και να προχωράει μαζί του στο καλύτερο αύριο. Όχι να αντιστέκεται στην ιστορική πορεία... Διότι, στους καιρούς που ζούμε, η πολιτική που συνειδητοποιεί την ανάγκη της ουσιαστικής αλλαγής στο πεδίο των πράξεων, είναι μια αληθινή πολιτική.
Το νομοσχέδιο με τίτλο «πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και διαχείριση κινδύνων στο δημόσιο τομέα» υπηρετεί την αρχή που μόλις σας περιέγραψα.
Πρόκειται για μια δυναμική θεσμική παρέμβαση που χαρακτηρίζεται από οριζόντια και εγκάρσια διάσταση, η οποία αντιπροσωπεύει ένα στέρεο πολιτικό πλέγμα οργάνωσης της Δημόσιας Διοίκησης και σε καμία περίπτωση δεν είναι ένας τυπικός νομικός μηχανισμός που σχετίζεται αποκλειστικά και μόνο με τον καταμερισμό των αρμοδιοτήτων.
Κάθε άλλο θα έλεγα...
Εξυπηρετεί τους βασικούς πολιτικούς στόχους της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής προόδου:
-αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα συνολικά του κρατικού μηχανισμού,
-συμβάλλοντας στον εξορθολογισμό του
-και φυσικά στη βελτιστοποίηση του συντονισμού μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων του δημόσιου τομέα.
Με λίγα λόγια, θέτουμε τις βάσεις ώστε να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς!
Αναπτύσσοντας και εμβαθύνοντας της συμμετοχική Δημοκρατία φέρνουμε την κεντρική διοίκηση πιο κοντά στους πολίτες, επενδύοντας στην:
-καλύτερη συνεργασία,
-στην έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση, όταν για παράδειγμα εξελίσσονται επικίνδυνα φαινόμενα,
-αλλά και στην εμπέδωση της διαφάνειας.
Στρέφουμε, λοιπόν, το βλέμμα μας στη λύση και όχι στο πρόβλημα...
Το Σχέδιο Νόμου που εισηγούμαι αποτελεί μια ριζική μεταρρύθμιση που κάνει πράξη την αποκέντρωση.
Όλες και όλοι σε αυτήν την αίθουσα έχουμε στηλιτεύσει την αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων σε πολλά επίπεδα.
Πολλές φορές δεν γνωρίζουμε ποια αρμοδιότητα έχει ένας Δήμος, μια Περιφέρεια, ένα Υπουργείο και ένας αποκεντρωμένος Οργανισμός.
Σε αυτό το αλαλούμ βάζουμε τέλος! Ξεδιαλύνουμε ποιος κάνει τι!
Το πράττουμε με αίσθημα ευθύνης προς τους συμπατριώτες μας, ώστε να υπάρξει και ευθύνη και λογοδοσία του καθενός έναντι της αρμοδιότητάς του.
Κάθε ένας δημόσιος λειτουργός πρέπει να γνωρίζει επακριβώς τα καθήκοντά του και να τα επιτελεί στο ακέραιο.
Ασάφειες και άγνοια δεν νοούνται σε μια οργανωμένη, σε μια υπεύθυνη Πολιτεία.
Στο πλαίσιο αυτό οργανώνεται ένας ευρύς μηχανισμός συντονισμού στον οποίο συμμετέχουν όλοι οι συναρμόδιοι φορείς που φέρουν ευθύνη για την υλοποίηση του «Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης». Δηλαδή Υπουργεία, Δήμοι, Περιφέρειες και Αποκεντρωμένοι Οργανισμοί.
Τον συνολικό συντονισμό αυτού του διοικητικού πλέγματος αναλαμβάνει ως «Συντονιστής» ο εκάστοτε Υπουργός Εσωτερικών.
Στις αρμοδιότητές του είναι:
-η παρακολούθηση θεμάτων που αφορούν στην υλοποίηση του Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης,
-ο συντονισμός, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση του έργου των εμπλεκόμενων φορέων του δημόσιου τομέα το οποίο συνδέεται με την προώθηση και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης
-και φυσικά η εποπτεία και η καθοδήγηση του «Κεντρικού Σημείου Αναφοράς».
Ως «Κεντρικό Σημείο Αναφοράς» που θα έχει την επιχειρησιακή ευθύνη της υλοποίησης του νέου συστήματος, ορίζεται ο εκάστοτε Γενικός Γραμματέας Ανθρωπίνου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα του Υπουργείου Εσωτερικών.
Θα:
-υποδέχεται,
-χειρίζεται
-και αξιολογεί θέματα που άπτονται της υλοποίησης του Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης.
Υπό το πρίσμα αυτό, αναπτύσσονται και οι νέοι ρόλοι των εκπροσώπων των λοιπών εμπλεκομένων φορέων ως «Επιμέρους Σημεία Αναφοράς».
Ακολούθως, συστήνεται ένα γνωμοδοτικό όργανο, το «Εθνικό Συμβούλιο Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης» με κύριο σκοπό τη διατύπωση απόψεων και εισηγήσεων προς τον Υπουργό Εσωτερικών αναφορικά με θέματα ανακατανομής και μεταφοράς αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης.
Βάσει όσων προβλέπονται στο «Εθνικό Συμβούλιο Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», καθιερώνεται σύστημα στο οποίο οι ασκούμενες δημόσιες πολιτικές:
-ταξινομούνται σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο «COFOG»,
-καταγράφονται, κατηγοριοποιούνται, κατανέμονται και εποπτεύονται με σκοπό τη βελτιστοποίηση:
-του συντονισμού,
-της διάδρασης
-και της συλλειτουργίας των διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης.
Από τη στιγμή που φέρει τον τίτλο «Εθνικό Συμβούλιο», είναι αυτονόητο ότι η συμμετοχή θα πρέπει να είναι ευρεία και αντιπροσωπευτική.
Αυτό συνεπάγεται ότι θα απαρτίζεται από καταρτισμένα στελέχη. Πιο συγκεκριμένα, Πρόεδρος θα είναι ο Γενικός Γραμματέας Ανθρωπίνου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα του Υπουργείου Εσωτερικών.
Επίσης θα συμμετέχει:
-ο Γενικός Γραμματέας Εσωτερικών και Οργάνωσης του Υπουργείου Εσωτερικών,
-ένας εκπρόσωπος της Γενικής Διεύθυνσης Αποκέντρωσης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών.
-ένας εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων της Προεδρίας της Κυβέρνησης,
-ένας εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού της Προεδρίας της Κυβέρνησης,
-ένας εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών,
-ένας εκπρόσωπος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος,
-ένας εκπρόσωπος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος,
-και ένας εκπρόσωπος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που υπηρετεί στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Σε ό,τι αφορά την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα του «Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», συνιστάται το «Επιχειρησιακό Κέντρο Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», το οποίο υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Οργανώσεων της Γενικής Γραμματείας Ανθρωπίνου Δυναμικού Δημόσιο Τομέα.
Αυτό είναι που θα αναλάβει τη διαρκή:
-καταγραφή,
-κατηγοριοποίηση
-και κατανομή
των αρμοδιοτήτων των εμπλεκομένων φορέων.
Μάλιστα, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του εν λόγω οργάνου εμπίπτει:
-η επιστημονική,
-τεχνική
-και διοικητική υποστήριξη του «Εθνικού Συμβουλίου Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης» και του Υπουργού Εσωτερικών ως «Συντονιστή».
Άλλωστε, με το Σχέδιο Νόμου που συζητούμε προβλέπεται η κατά περίπτωση συγκρότηση «Συντονιστικών Οργάνων Υλοποίησης Δημόσιας Πολιτικής» σε επιμέρους θεματικές.
Έτσι, όταν προκύπτουν σημαντικά ζητήματα προς επίλυση και εμπλέκονται πολλοί συναρμόδιοι φορείς ανεξαρτήτως επιπέδου διακυβέρνησης, θα υπάρχουν γενικοί όροι και κοινή μεθοδολογία συντονισμού των κατά περίπτωση εμπλεκομένων, σύμφωνα με τις αρχές του «Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης».
Σημαντικό εργαλείο ανάδειξης και επιτυχίας του νέου μοντέλου που θέλουμε εφαρμόσουμε είναι οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες.
Αναφέρομαι σε:
-πληροφοριακά συστήματα
-και εφαρμογές
που θα συνδράμουν υποστηρικτικά στην:
-καταγραφή,
-κατηγοριοποίηση
-και κατανομή των αρμοδιοτήτων
που σας ανέφερα προηγουμένως. Με τον τρόπο αυτόν διευκολύνεται η επικοινωνία και η συνεργασία του «Κεντρικού Σημείου Αναφοράς» με τα «Επιμέρους Σημεία Αναφοράς».
Σχετικά με την κατανομή-ανακατανομή και την εν γένει μεταφορά των αρμοδιοτήτων, το Σχέδιο Νόμου εισάγει με σαφήνεια:
-αρχές,
-κριτήρια
-και διαδικασίες
ανεξαρτήτως του επιπέδου διακυβέρνησης.
Εξυπακούεται ότι η συζήτηση για την κατανομή των αρμοδιοτήτων είναι συνεχής και συστηματική και σε ό,τι αφορά την παρούσα Κυβέρνηση θα συνεχίσει να διεξάγεται σταθμισμένα, προκειμένου να επιλύονται κρίσιμα μεθοδολογικά ζητήματα.
Θέλουμε οι όποιες μεταβιβάσεις αρμοδιοτήτων να είναι:
-σύννομες,
-συνταγματικές,
-οικονομικά σταθμισμένες,
-λειτουργικές
-και τέλος να αποβαίνουν προς όφελος των Ελλήνων πολιτών.
Μιας ο λόγος περί αρμοδιοτήτων, στο Σχέδιο Νόμου που συζητάμε αναγράφονται με ακρίβεια οι δημόσιες πολιτικές που εμπλέκουν και τα τρία επίπεδα διοίκησης.
Μιλώ για τα Υπουργεία, συμπεριλαμβανομένων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, τις Περιφέρειες και τους Δήμους. Προτείνονται δέκα Λειτουργικές Περιοχές που κατηγοριοποιούν το σύνολο των αρμοδιοτήτων που εκτελούνται από τους ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Είναι οι εξής:
1) Κοινωνική Πολιτική, Απασχόληση και Δημόσια Υγειά,
2) Παιδεία, Πολιτισμός και Αθλητισμός,
3) Περιβάλλον, Χωροταξία και Πολεοδομία,
4) Υποδομές και Μεταφορές,
5) Αγροτική Ανάπτυξη,
6) Μεταποίηση, Εμπόριο, Τουρισμός
7) Δημοτική Αστυνομία και Πολιτική Προστασία,
8) Προγραμματισμός, Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και Εξυπηρέτηση του Πολίτη,
9) Οικονομική Διαχείριση και Προμήθειες,
10) Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού και Διοικητικές λειτουργίες.
Τέλος, ως πρώτη προτεραιότητα της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης είναι το ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων που αφορούν σε θέματα:
-διαχείρισης φυσικών καταστροφών
-και υδάτινων πόρων.
Είναι δυο τομείς στους οποίους εντοπίζεται το μεγαλύτερο ζήτημα επικάλυψης δραστηριοτήτων.
Η διαχείριση των κινδύνων αποτελεί δομικό στοιχείο του Σχεδίου Νόμου. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις ο ν. 4795/2021 συμπληρώνεται με διατάξεις που αφορούν στη συστηματική διαχείριση των κινδύνων που επηρεάζουν την υλοποίηση των στρατηγικών και επιχειρησιακών στόχων των φορέων του δημοσίου τομέα, με σκοπό την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου.
Η θέσπιση ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης κινδύνων είναι πολυεπίπεδη ανάγκη καθώς συμβάλλει στη θετική αξιολόγηση της χώρας από διεθνείς οργανισμούς. Ιδιαίτερα στο πλαίσιο αξιολόγησης της δημόσιας ακεραιότητας από τον ΟΟΣΑ, βάσει δεικτών που έχει καθιερώσει, ενώ βαθμολογείται και η ανθεκτικότητα των χωρών στους κινδύνους διαφθοράς και την ανάπτυξη δράσεων ενίσχυσης της δημόσιας ακεραιότητας.
Με τις προτεινόμενες διατάξεις, λοιπόν, θεσπίζεται η υποχρέωση κάθε φορέα να αναπτύσσει και να εφαρμόζει:
-πολιτική,
-πλαίσιο
-και διαδικασία διαχείρισης κινδύνων βάσει των διεθνώς αποδεκτών προτύπων.
Ακόμη, προβλέπονται:
-τα Όργανα Διαχείρισης Κινδύνων και οι αρμοδιότητες αυτών,
-η υποχρέωση τήρησης Μητρώου Κινδύνων από όλους τους φορείς,
-το Κεντρικό Αποθετήριο Κινδύνων Διαφθοράς, στο οποίο συλλέγονται δεδομένα και πληροφορίες αναφορικά με τους κινδύνους διαφθοράς που αντιμετωπίζουν οι φορείς του Δημοσίου Τομέα
-και τέλος η οργάνωση ειδικού προγράμματος Επαγγελματικής Επάρκειας Διαχειριστή Κινδύνων στα πρότυπα των Πιστοποιήσεων του Εσωτερικού Ελεγκτή και του Συμβούλου Ακεραιότητας.
Περισσότερα θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε όταν γίνει η συζήτηση επί των άρθρων.
Συνοψίζοντας,
με αποφασιστικότητα, θάρρος και τόλμη, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχωρά σε μια τεράστια θεσμική παρέμβαση η οποία απουσίαζε από την πατρίδα μας για δεκαετίες.
Συζητούσαμε την αναγκαιότητα ύπαρξής της, αναγνωρίζαμε τη σημασία της, μα κανείς δεν προχωρούσε στην υλοποίησή της. Μέχρι σήμερα!
Η Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση συνεπικουρεί την:
-οργάνωση
-και ψηφιοποίηση του Κράτους, που προηγήθηκαν.
Μιλώ για ένα πλέγμα πολιτικών οι οποίες υλοποιούνται για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά.
Το Έργο που μόλις παρουσίασα θα υλοποιηθεί σε τέσσερις φάσεις
Η πρώτη αφορά στην καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης και την κατάθεση βέλτιστων πρακτικών.
Η δεύτερη θα επικεντρωθεί στην καταγραφή των αρμοδιοτήτων.
Η τρίτη θα εστιάσει στον καθορισμό του νομοθετικού πλαισίου.
Η τέταρτη αφορά στην ανάπτυξη πλατφόρμας και συστήματος παρακολούθησης αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων.
Επί της ουσίας ερχόμαστε να καλύψουμε την απουσία δέσμης ενιαίων κανόνων για τις διαδικασίες οριοθέτησης αρμοδιοτήτων και καθορισμού θεσμικών οργάνων με σχετικές αρμοδιότητες, αναφορικά με την κατανομή και τη διάρθρωση των δημοσίων πολιτικών, αλλά και ειδικότερα ως προς τη μεταφορά αρμοδιοτήτων των διαφόρων φορέων του δημοσίου τομέα ανεξαρτήτως διακυβέρνησης.
Με απλά λόγια, αλλάζουμε το πρότυπο διοικητικής οργάνωσης και λειτουργίας, με απώτερο σκοπό τη δόμηση ενός μηχανισμού:
-συντονισμού
-και διαλειτουργικότητας των εμπλεκόμενων δημόσιων φορέων, με άξονα τη χρηστή και αποτελεσματική διοίκηση προς όφελος των συμπατριωτών μας.
Γιατί, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η Ελλάδα του 2023 είναι πολύ καλύτερη από την Ελλάδα που παραλάβαμε το 2019.
Πλέον διαθέτουμε:
-όραμα,
-καθαρή ματιά
-και πάνω από όλα προοπτική να αξιοποιήσουμε το σύνολο των δυνατοτήτων μας.
Αυτή η ευκαιρία δεν πρέπει να πάει χαμένη!
Η Ελλάδα παύει να είναι η συγκεντρωτικότερη χώρα της Ευρώπης.
Παύει να είναι παράδειγμα προς αποφυγή και γίνεται παράδειγμα προς μίμηση προτάσσοντας δυο λέξεις- κλειδιά αναφορικά με το μέλλον της:
-Αποκέντρωση
-και στοχοπροσήλωση.
Σας ευχαριστώ.
