Άρθρο του Βουλευτή Β΄ Θεσσαλονίκης κ. Θεόδωρου Καράογλου στην ηλεκτρονική εφημερίδα «30 ημέρες Ωραιοκάστρου», που δημοσιεύτηκε την Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2023
«Λύσαμε τον "γόρδιο δεσμό" της αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων στο Κράτος»
Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση που από το βράδυ της Τρίτης είναι Νόμος του Κράτους, λειτουργεί ως «γέφυρα» που διευθετεί συστημικά και επιχειρησιακά ζητήματα μεταξύ του επιτελικού κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Με λίγα λόγια βάζουμε επιτέλους τάξη στην πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων από τα πολύ απλά έως τα πολύ σύνθετα ζητήματα.
Μέσω του νέου νομοθετήματος θεσπίζονται ενιαίοι κανόνες για την κατανομή αρμοδιοτήτων και για τη μεταφορά μεταξύ φορέων του δημοσίου τομέα ανεξαρτήτως επιπέδου διακυβέρνησης. Επίσης, εξορθολογίζεται και βελτιστοποιείται ο συντονισμός μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων του δημοσίου τομέα, καθώς και η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης στη χώρα.
Στο πλαίσιο αυτό οργανώνεται ένας ευρύς μηχανισμός συντονισμού στον οποίο συμμετέχουν όλοι οι συναρμόδιοι φορείς που φέρουν ευθύνη για την υλοποίηση του «Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», δηλαδή Υπουργεία, Δήμοι, Περιφέρειες και Αποκεντρωμένοι Οργανισμοί.
Τον συνολικό συντονισμό αυτού του διοικητικού «πλέγματος» αναλαμβάνει ως «Συντονιστής» ο εκάστοτε Υπουργός Εσωτερικών. Ως «Κεντρικό Σημείο Αναφοράς» που θα έχει την επιχειρησιακή ευθύνη της υλοποίησης του νέου συστήματος ορίζεται ο εκάστοτε Γενικός Γραμματέας Ανθρωπίνου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα του Υπουργείου Εσωτερικών. Υπό το πρίσμα αυτό, αναπτύσσονται και οι νέοι ρόλοι των εκπροσώπων των λοιπών εμπλεκομένων φορέων ως «Επιμέρους Σημεία Αναφοράς».
Ακολούθως, συστήνεται ένα γνωμοδοτικό όργανο, το «Εθνικό Συμβούλιο Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», με κύριο σκοπό τη διατύπωση απόψεων και εισηγήσεων προς τον Υπουργό Εσωτερικών αναφορικά με θέματα ανακατανομής και μεταφοράς αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης.
Σε ό,τι αφορά την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα του «Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», συνιστάται το «Επιχειρησιακό Κέντρο Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», το οποίο υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Οργανώσεων της Γενικής Γραμματείας Ανθρωπίνου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα. Αυτό είναι που θα αναλάβει τη διαρκή καταγραφή, κατηγοριοποίηση και κατανομή των αρμοδιοτήτων των εμπλεκομένων φορέων.
Σημαντικό εργαλείο ανάδειξης και επιτυχίας του νέου μοντέλου είναι οι ψηφιακές τεχνολογίες, καθώς πληροφοριακά συστήματα και εφαρμογές θα συνδράμουν υποστηρικτικά στην καταγραφή, κατηγοριοποίηση και κατανομή των αρμοδιοτήτων, διευκολύνοντας την επικοινωνία και συνεργασία του «Κεντρικού Σημείου Αναφοράς» με τα «Επιμέρους Σημεία Αναφοράς».
Όσον αφορά στη διαχείριση των κινδύνων αποτελεί δομικό στοιχείο του νέου νομοσχεδίου, αφού συμπληρώνεται με διατάξεις που σχετίζονται με τη συστηματική διαχείριση των κινδύνων που επηρεάζουν την υλοποίηση των στρατηγικών και επιχειρησιακών στόχων των φορέων του δημοσίου τομέα, με σκοπό την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου.
Η θέσπιση ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης κινδύνων είναι πολυεπίπεδη ανάγκη καθώς συμβάλλει στη θετική αξιολόγηση της χώρας από διεθνείς οργανισμούς. Ιδιαίτερα στο πλαίσιο αξιολόγησης της δημόσιας ακεραιότητας από τον ΟΟΣΑ, βάσει δεικτών που έχει καθιερώσει, ενώ βαθμολογείται και η ανθεκτικότητα των χωρών στους κινδύνους διαφθοράς και την ανάπτυξη δράσεων ενίσχυσης της δημόσιας ακεραιότητας.
Θεσπίζεται, λοιπόν, η υποχρέωση κάθε φορέας να αναπτύσσει και να εφαρμόζει πολιτική, πλαίσιο και διαδικασία διαχείρισης κινδύνων βάσει των διεθνώς αποδεκτών προτύπων. Ακόμη, προβλέπονται τα Όργανα Διαχείρισης Κινδύνων και οι αρμοδιότητες αυτών, η υποχρέωση τήρησης Μητρώου Κινδύνων από όλους τους φορείς, το Κεντρικό Αποθετήριο Κινδύνων Διαφθοράς, στο οποίο συλλέγονται δεδομένα και πληροφορίες αναφορικά με τους κινδύνους διαφθοράς που αντιμετωπίζουν οι φορείς του Δημοσίου Τομέα και τέλος η οργάνωση ειδικού προγράμματος Επαγγελματικής Επάρκειας Διαχειριστή Κινδύνων στα πρότυπα των Πιστοποιήσεων του Εσωτερικού Ελεγκτή και του Συμβούλου Ακεραιότητας.
Συνοψίζοντας, η «Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση» συνεπικουρεί και ολοκληρώνει την οργάνωση και ψηφιοποίηση του Κράτους που προηγήθηκαν.
Σε τελική ανάλυση βασική επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι να δημιουργήσει ένα ισχυρό Κράτος το οποίο βρίσκεται σε ευθεία γραμμή με την αυτοδιοίκηση. Αυτή η συνθήκη είναι δομική, γιατί οι Δήμοι και οι Περιφέρειες απέδειξαν για ακόμη μια φορά πόσο κοντά και χρήσιμοι είναι στους πολίτες.
Για να φτάσουμε, όμως, στην άρτια εφαρμογή αυτών των πολιτικών, έπρεπε πρώτα να μπει τάξη. Ποιος δεν ήθελε να λυθεί το σύνθετο και πολύπλοκο ζήτημα της κατανομής και της ανακατανομής αρμοδιοτήτων στα τρία επίπεδα διοίκησης;
Ποιος ήθελε να παραμείνει... χαμένος στη μετάφραση της αλληλεπικάλυψης αρμοδιοτήτων;
Το θέμα είναι ότι για πρώτη φορά από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους βάζουμε τα πράγματα στη θέση τους. Λύνουμε το «γόρδιο δεσμό» των αρμοδιοτήτων στο Κράτος ώστε να μην υπάρξει ποτέ ξανά σύγχυση αρμοδιοτήτων και να εξαλειφθεί το φαινόμενο της σύγκρουσης αρμοδιοτήτων που οδηγεί σε αναποτελεσματικότητα.
Ο καλύτερος συντονισμός των διαφόρων επιπέδων της δημόσιας διοίκησης γίνεται επιτέλους κεκτημένο και παύει να αποτελεί ζητούμενο. Γι' αυτό από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής, ως εισηγητής του Νομοσχεδίου, υποστήριξα ότι η αναμόρφωση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για τη βελτίωση της λειτουργίας των ΟΤΑ είναι ύψιστης σημασίας. Επιτέλους, οι Έλληνες γινόμαστε πρακτικοί και ως Κράτος ευέλικτοι.
