Άρθρο του Βουλευτή Β΄ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας, κ. Θεόδωρου Καράογλου, στην ιστοσελίδα «Voria.gr», που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2023.
«Τι σημαίνει στην πράξη η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση»
Η χρηστή διακυβέρνηση είναι αναγκαιότητα των καιρών, διότι διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο μέλλον μιας κοινωνίας. Υπό αυτήν τη θεώρηση των πραγμάτων, κάθε Κυβέρνηση που σέβεται τους πολίτες και υπηρετεί με συνέπεια τον όρκο που έδωσε, οφείλει να λαμβάνει υπόψιν της, όχι μόνο τις διοικητικές αλλαγές που επιφέρουν οι αποφάσεις της, αλλά και τον ηθικό και τον κοινωνικό αντίκτυπό τους. Να «χτίζει» σχέσεις εμπιστοσύνης. Να κινητοποιεί τους πολίτες προς ένα συλλογικό όραμα! Να εμπνέει σε όλους τη συμμετοχή, τη συνεργασία και τη συνυπευθυνότητα. Παράλληλα να θωρακίζει την ορθότητα των αποφάσεων της, να διασφαλίζει τη νομιμότητα των ενεργειών της και τέλος να έχει επίγνωση του βαθύτατου κοινωνικού ρόλου που επιτελεί.
Δεδομένου ότι βρισκόμαστε ενώπιον εξαιρετικά σημαντικών προοπτικών και σύνθετων προκλήσεων, το Κράτος πρέπει να εφαρμόζει ενιαία πολιτική σε όλες τις βαθμίδες διοίκησης. Πολιτική που θα ασκείται με ομοιογενή τρόπο και δεν θα επιτρέπει τις παρερμηνείες. Πολιτική η οποία θα βγαίνει μπροστά από τα γεγονότα, θα οδηγεί τις εξελίξεις και θα προλαμβάνει ανεπιθύμητες καταστάσεις.
Όλες και όλοι έχουμε γίνει μάρτυρες ή... θύματα μιας πλημμύρας ή μιας σφοδρής χιονόπτωσης. Όλες και όλοι έχουμε ζήσει το αλαλούμ με τις... μη αρμοδιότητες ενός Υπουργείου, ενός Δήμους και μιας Περιφέρειας. Όλες και όλοι έχουμε ζήσει τη... βολική ανταλλαγή «πυρών» για τις... άβολες ευθύνες που βαραίνουν ένα Κράτος το οποίο φέρει την ταμπέλα του δυσκίνητου. Τότε που το Κράτος αδυνατεί να ανταποκριθεί στις στοιχειώδεις υποχρεώσεις του και οι εμπλεκόμενοι αναζητούν προσωπικό καταφύγιο στο χάος του καταμερισμού αρμοδιοτήτων, των επικαλύψεων και της απουσίας σαφούς προσδιορισμού του «ποιος κάνει τι». Σε αυτά τα κακώς κείμενα που τόσο «τραυματίζουν» τη δημόσια διοίκηση, ενισχύουν τη γραφειοκρατία, λειτουργούν αντιαναπτυξιακά και ταλαιπωρούν τους πολίτες επί δεκαετίες, ήρθε η στιγμή να μπει οριστικό τέλος!
Και το επιτυγχάνουμε αναπτύσσοντας μεταξύ Κράτους, Δήμω και Περιφερειών μια κοινή αντίληψη για τους στόχους, το περιεχόμενο και τη διαδικασία μιας καινοτόμας μεταρρύθμισης η οποία έρχεται να συγχρονίσει και να εκσυγχρονίσει όλους τους φορείς του Δημοσίου τομέα.
Επί της ουσίας το Νομοσχέδιο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση ξετυλίγει το κουβάρι του Κράτους. Πιάνουμε το νήμα από την αρχή, ούτως ώστε ο κρατικός μηχανισμός να γίνει πιο ευέλικτος στη λήψη των αποφάσεων και πιο άμεσος στην εφαρμογή τους. Η απάντηση σε αυτό το άλυτο για δεκαετίες ζήτημα λέγεται Εθνικό Σύστημα Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης». Μέσω αυτού αποκρυσταλλώνουμε τις αρμοδιότητες σε όλα τα επίπεδα κρατικής λειτουργίας, προχωρώντας στο εξορθολογισμό και τη βελτιστοποίηση του συντονισμού μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων του δημοσίου τομέα, με τη θέσπιση ενιαίων κανόνων για την κατανομή αρμοδιοτήτων και τη μεταφορά τους μεταξύ φορέων του δημοσίου τομέα ανεξαρτήτως επιπέδου διακυβέρνησης.
Με το Νομοσχέδιο χαρτογραφούμε για πρώτη φορά όλες τις αρμοδιότητες ανά φορέα και ανά επίπεδο διακυβέρνησης. Περιγράφοντας με απλά λόγια την όλη διαδικασία, προχωρούμε σε ένα «νοικοκύρεμα» των αρμοδιοτήτων προκειμένου να εντοπιστούν και να απεμπλακούν οι επικαλύψεις που δημιουργούν το πρόβλημα.
Άρα, δημιουργούμε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό ο οποίος αρχικά θα αξιολογήσει τις αρμοδιότητες που έχει κάθε φορέας και στη συνέχεια θα προχωρήσει στην προσεκτική κατανομή τους ανά φορέα σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Με αυτόν τον τρόπο κάθε αρχή, κάθε υπηρεσία, θα γνωρίζει επακριβώς τι πρέπει να κάνει και πώς να το κάνει. Πλέον, θα υπάρξει και ευθύνη και λογοδοσία του καθενός έναντι της αρμοδιότητας του. Κάθε ένας δημόσιος λειτουργός πρέπει να γνωρίζει επακριβώς τα καθήκοντά του και να τα επιτελεί στο ακέραιο. Ασάφειες και άγνοια δεν νοούνται σε μια οργανωμένη Πολιτεία. Πόσο μάλλον κενά στο περιεχόμενο των αρμοδιοτήτων. Μέσα από αυτήν τη σύνθετη αλλά αναγκαία διαδικασία διευκολύνουμε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης να αναπτύξουν λειτουργικές επιχειρησιακές συνέργειες και ενισχύουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.
Για παράδειγμα, στην περίπτωση που χρειαστεί να διαχειριστούμε ξανά μια πυρκαγιά ή ένα έντονο καιρικό φαινόμενο, με την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση όλες οι κρατικές υπηρεσίες θα βρίσκονται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα. Θα γνωρίζουμε εκ των προτέρων ποιος εμπλεκόμενος θα έχει την αντικειμενική ευθύνη και εκ των προτέρων ποιος κάνει τι...
Σε τελική ανάλυση η ανάληψη της ευθύνης είναι πράξη γενναιότητας και υγιούς λειτουργίας της Δημοκρατίας. Είναι πράξη υπεύθυνης πολιτικής και υπεύθυνων πολιτικών.