Ομιλία του Βουλευτή Β΄ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας, κ. Θεόδωρου Καράογλου, στις εργασίες του 2ου Forum Διαβαλκανικής Συνεργασίας στα Αρχαία Στάγειρα της Χαλκιδικής, το Σάββατο 31 Ιουλίου 2021
Υψηλοί προσκεκλημένοι,
Κυρίες και κύριοι,
είναι ξεχωριστή χαρά να βρίσκομαι ανάμεσα σε καλούς και αγαπημένους φίλους όπως είναι οι παρευρισκόμενοι στο 2ο Φόρουμ Διαβαλκανικής Συνεργασίας που διεξάγεται στα Αρχαία Στάγειρα.
Πέρυσι, ως υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας και Θράκης, στήριξα με όλες τις δυνάμεις που διέθετα τις εργασίες της πρώτης συνάντησης.
Φέτος, ως επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στον ΟΑΣΕ, στον οργανισμό για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη, θεωρώ καθήκον μου να βρίσκομαι ανάμεσά σας, διότι έχοντας την περυσινή εμπειρία είμαι πεπεισμένος ότι οι εργασίες θα καταλήξουν σε πολύ σημαντικά συμπεράσματα τα οποία θα προσφέρουν πολύτιμα εφόδια σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν.
Επίσης, βρίσκομαι εδώ γιατί πιστεύω ακράδαντα ότι οφείλουμε να επιβραβεύουμε κάθε δράση που:
-προάγει
-και ενισχύει
τις προσπάθειες διαβαλκανικής συνεργασίας.
Ιδιαίτερα εκείνες που αποστολή τους έχουν τη σύνθεση δυνάμεων και στον πυρήνα τους βρίσκεται η κοινή ευρωπαϊκή πορεία.
Ο Δήμος Αριστοτέλη:
-καινοτομεί
-και πρωτοπορεί
προς αυτήν την κατεύθυνση, προσεγγίζοντας τη διαβαλκανική συνεργασία ως μια ευκαιρία που δημιουργεί ισομερή ανάπτυξη και προοπτικές για όλα τα Βαλκανικά κράτη.
Υπό αυτό το πρίσμα τα αρχαία Στάγειρα γίνονται τόπος:
-συνάντησης
-και φιλίας
στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, προάγοντας πρωτοβουλίες που δημιουργούν ένα αρραγές μέτωπο προόδου στην ευρύτερη περιοχή.
Όπως είχα επισημάνει, άλλωστε, στο χαιρετισμό που απηύθυνα τον περασμένο Σεπτέμβριο στην τελετή έναρξης του 2ου Balkan Forum, που διοργανώνει το Διοικητήριο, ήρθε η ώρα η Νοτιοανατολική Ευρώπη να βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής για τους σωστούς λόγους.
Ήρθε η ώρα να αποδείξουμε ότι τα Βαλκάνια μπορούν να αποτελέσουν μετρήσιμη οικονομική δύναμη τα επόμενα χρόνια.
Είναι ένα ζήτημα το οποίο, μαζί με τον Δήμαρχο Αριστοτέλη κ. Στέλιο Βαλιάνο, μας απασχόλησε πολλές φορές στις κατ' ιδίαν συζητήσεις που έχουμε. Γι' αυτό και είμαι πολύ χαρούμενος που τον βλέπω να αντιμετωπίζει με θέρμη το όλο εγχείρημα που διοργανώνει.
Ο Στέλιος, τον θεωρώ φίλο μου και παρακαλώ να μου επιτρέψει τον ενικό, είναι ένας πετυχημένος Δήμαρχος γιατί πάνω από όλα είναι αποτελεσματικός.
Στον δικό του τρόπο σκέψης η πολιτική δεν είναι ανεξάρτητη από την ηθική ως προς τους στόχους και τα μέσα που αξιοποιεί.
Επιδιώκει το καλό των συμπολιτών του,
-εργάζεται για αυτό,
-βρίσκεται σε καθημερινή επαφή μαζί τους,
-είναι αυθεντικός
-και διακρίνεται για ένα προσόν που σπανίζει στις ημέρες μας: Μιλά λιγότερο και ακούει περισσότερο.
Είναι προτέρημα για έναν καλό Δήμαρχο να καταγράφει τα θέματα που του τίθενται και ακολούθως να τα επεξεργάζεται εις βάθος και να προτείνει λύσεις που ικανοποιούν τις ανάγκες των πολλών.
Τολμώ να πω ότι ο Στέλιος Βαλιάνος, σε πολιτικό επίπεδο, είναι ένας γνήσιος απόγονος του Αριστοτέλη, στον οποίο αποδίδεται -όχι άδικα- η γέννηση της σύγχρονης πολιτικής σκέψης.
Καλλιεργεί την εκπαίδευση των δημοτών του γιατί γνωρίζει ότι η ποιότητα της δημοκρατίας διαμορφώνεται από το ήθος των πολιτών.
Πορεύεται με γνώμονα:
-τη λογική
-και την πραγματικότητα,
αρετές που πρέπει να διακρίνουν κάθε υπεύθυνη πολιτική πράξη, όχι μόνο σε θεωρητικό επίπεδο μα κυρίως σε πρακτικό πεδίο.
Ο Αριστοτέλης παρήγαγε ένα πρωτότυπο φιλοσοφικό σύστημα και μια καινούργια μέθοδο προσέγγισης των πραγμάτων που τον καθιέρωσαν ως «φωτεινή δάδα» του αρχαίου ελληνικού πνεύματος.
Στο επίκεντρο της διδασκαλίας του έθεσε τη γνώση και βάσει αυτής στήριξε τη στοχαστική του προσέγγιση σε τέσσερις άξονες:
-Πρώτον, ότι ο άνθρωπος είναι «φύσει πολιτικόν ζώον» και η ανθρώπινη κοινωνία «φύσει πόλις»,
-δεύτερον, ότι η πολιτική υπηρετεί σκοπούς,
-τρίτον, ότι η πολιτική διαθέτει ηθική και γνωστική βάση
-και τέταρτον, ότι η Δημοκρατία είναι η βάση κάθε κοινωνίας.
Το γεγονός ότι ο Αριστοτέλης αναζητά την ουσία του πολιτικού και όχι την ερμηνεία ενός πολιτικού φαινομένου τον καθιστά διαρκώς επίκαιρο.
«Πολίτης δ' απλώς ουδενί των άλλων ορίζεται μάλλον ή τω μετέχειν κρίσεως και αρχής» γράφει στα «Πολιτικά», καθιστώντας σαφές ότι άριστος πολίτης είναι ο ενεργός πολίτης.
Είναι ο μετριοπαθής άνθρωπος.
Ο επαρκώς διαβιών, εκείνος που πράττει με ευθύνη για να διασφαλίζει στην πόλη του:
-την ευμάρεια,
-την παιδεία
-και την ειρήνη.
Η επικαιρότητα της Αριστοτελικής πολιτικής φιλοσοφίας, όπως συνάγεται από τα κείμενα, έγκειται και σε ένα ακόμα γεγονός. Διδάσκει στον πολίτη να αναπτύσσει σχέσεις ωφέλειας και δικαιοσύνης με τον συνάνθρωπο.
Στην εποχή της πανδημίας, στη διάρκεια της οποίας παρατηρούμε να αντιδρά σε όλη την υφήλιο μια αντιεμβολιαστική μειοψηφία, θα ήταν φρόνιμο όσοι διαφωνούν να ξαναδιαβάσουν την άποψη του Αριστοτέλη ότι άριστος πολίτης είναι ο ελεύθερος νους που δημιουργεί εν αυτονομία και ζει «κατά προαίρεσιν» αλλά ταυτόχρονα υπακούει στο νόμο και παράγει ατομικά και συνολικά έργα αρετής.
Θα μπορούσα να πω πολλά περισσότερα, όμως εκτιμώ ότι θα πολιτικοποιηθεί η συζήτηση και δεν είναι κάτι που το επιθυμώ...
Ωστόσο, με αφορμή την τελευταία αναφορά θέλω να υπενθυμίσω σε όλους ότι για τον Αριστοτέλη σκοπός είναι η ευδαιμονία του ανθρώπου μέσα από το «άριστο» και την «πόλη». Και βάσει αυτού δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ολόκληρος ο δυτικός κόσμος είναι αριστοτελικός.
Εδώ τίθεται το ζήτημα της διαβαλκανικής συνεργασίας, υπό την έννοια ότι οι λαοί μας έχουν επιρροές από την αριστοτελική πραγματεία.
Αφετηρία κάθε Έθνους είναι η ισορροπία ανάμεσα στο συλλογικό και το ατομικό, αφού η «Πολιτεία» είναι δημιούργημα του ανθρώπου και κάθε πολιτική κοινότητα έχει ως ζητούμενο την ανεξαρτησία που παράγει η αυτάρκεια.
Σύμφωνα με την πολιτική του σκέψη κάθε ευνομούμενη και επιτυχημένη κοινωνία δεν αποτελεί προϊόν τύχης, αλλά γνώσης και πνευματικής διάκρισης, που οφείλουν να έχουν όσοι αποφασίζουν την πολιτική της πορεία και προέρχονται από το Σώμα των πολιτών.
Υπό αυτό το πρίσμα η συνεργασία των κρατών της Ν.Α. Ευρώπης πρέπει να αποτελεί πηγή έμπνευσης όχι για επιστροφή στο χθες, αλλά ως κινητήρια δύναμη για το αύριο.
Πρέπει να τροφοδοτεί το μέλλον αντλώντας διδάγματα από το παρελθόν, όσο επίπονο και αν είναι αυτό πολλές φορές.
Άρα, μπροστά μας έχουμε μια χρυσή ευκαιρία να αναδείξουμε την κληρονομιά μας.
Κάθε λαός να φωτίσει την ιστορία του και μέσω αυτής να γίνει -να γίνουμε- σύμβολο:
-αλληλεγγύης,
-αλληλοσεβασμού,
-κοινωνικής δικαιοσύνης
-και ίσων ευκαιριών.
Τα Βαλκάνια δεν είναι μόνο η πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης. Προφανώς υπάρχουν λεπτές ισορροπίες, όμως δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι η χερσόνησος του Αίμου αποτέλεσε μήτρα και χώρο δράσης για ορισμένες από τις πιο εύρωστες αυτοκρατορίες του παρελθόντος, αλλά και «μητέρα» σπουδαίων προσωπικοτήτων.
Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια συμμαχία πραγματικής φιλίας, όπως την περιγράφει ο Αριστοτέλης, όπου ο ένας στηρίζει και βοηθά τον άλλον.
Μια φιλία βασιζόμενη στην αρχή της αμοιβαίας κατανόησης.
Μια φιλία βασιζόμενη στον σεβασμό και την τήρηση του διεθνούς δικαίου.
Μια φιλία όπου κάθε χώρα θα σέβεται την ιστορία, τον πολιτισμό και τα κυριαρχικά δικαιώματα της άλλης. Χωρίς παραβιάσεις και πολεμική ρητορική.
Κανένας λαός δεν μπορεί να βαδίσει μπροστά όταν κοιτάει συνεχώς προς τα πίσω. Και σε αυτόν τον κανόνα τα κράτη της Ν.Α. Ευρώπης δεν αποτελούν την εξαίρεση.
Η τόνωση των περιφερειακών δικτύων συνεργασίας είναι μονόδρομος εάν θέλουμε να μιλούμε ρεαλιστικά για κοινό μέλλον και δυναμικές συνέργειες.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνω να δημιουργηθεί μια οινική περιήγηση από τον Άθωνα έως τη Δράμα και μετά στο Τσάρεβο, ενώ όσον αφορά στην Κωνστάτζα θα μπορούσε να αναπτυχθεί μια «γεφύρωση» ανάμεσα στον Αριστοτέλη και τον Οβίδιο που θα βοηθήσει την πολιτισμική ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των δυο Δήμων.
Οι Δήμαρχοι των δυο πόλεων βρίσκονται μαζί μας και πιστεύω ότι είναι ιδανική ευκαιρία να τεθεί στο τραπέζι η δυνατότητα μιας στενής συνεργασίας με αμοιβαία οφέλη.
Προσωπικά πιστεύω στη δύναμη της συνεργασίας, όπως επίσης στη δύναμη του αλληλοσεβασμού.
Μαζί μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα από όσα θα καταφέρουμε αν είμαστε χωριστά.
Και με αυτό το μήνυμα πιστεύω ότι πρέπει να κλείσω την τοποθέτησή μου.
Κυρίες και κύριοι,
-ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας,
-το απαραβίαστο των συνόρων,
-η ειρηνική διευθέτηση των διακρατικών διαφορών,
-η ιστορική αυτογνωσία
-και η τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο
είναι θεμελιώδεις αρχές καλής γειτονίας.
Με αυτές τις σκέψεις εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του 2ου Φόρουμ Διαβαλκανικής Συνεργασίας που πραγματοποιείται στα αρχαία Στάγειρα της Χαλκιδικής:
-τον σημαντικότερο ιστορικό χώρο της Χαλκιδικής,
-την πατρίδα του Αριστοτέλη.
Σας ευχαριστώ.
