Βέβαια όλως τυχαίως ο νόμος αυτός ψηφίστηκε δύο περίπου μήνες πριν από
τις εκλογές του Ιουνίου του 1989, πράγμα που είχε σαν αποτέλεσμα η
εφαρμογή του και οι γενναίες οικονομικές επιδοτήσεις στην Τοπική
Αυτοδιοίκηση Α΄ Βαθμού να γίνουν από την μετέπειτα κυβέρνηση της Νέας
Δημοκρατίας. Και από το 1990 έως το 1993 υπήρξε μια πολύ καλή ροή
χρηματοδότησης, σύμφωνα με το ν. 1828/89. Από το 1993 και μετά το κόμμα
που θεωρητικά νοιάζεται για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, άρχισε
θεσμοθετημένους οικονομικούς πόρους Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ Βαθμού να
τους παρακρατεί. ΄Ετσι φθάσαμε μετά από μία δεκαετία περίπου να
βλέπουμε ότι το ίδιο το κράτος και οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ που είχαν
ψηφίσει το ν.1828/89, να μην εφαρμόζουν το νόμο τους και να έχουν
υπεξαιρέσει από την Τοπική Αυτοδιοίκηση Α΄ Βαθμού ποσό ύψους περίπου
1.000.000.000.000 δραχμών, ποσό το οποίο η ΚΕΔΚΕ και η ΕΝΑΕ αναγνώρισαν
και που ήδη έχει ξεκινήσει η νέα διακυβέρνηση της χώρας, σύμφωνα με τις
εξαγγελίες και τις συμφωνίες, μεταξύ Κυβέρνησης και των θεσμικών
οργάνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να τακτοποιεί. Αυτό είναι ένα
παράδειγμα για το κατά πόσον οι τότε κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, το
σημερινού κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης δηλαδή έβλεπε την
Τοπική Αυτοδιοίκηση σαν ένα χώρο δημιουργικής έκφρασης και στήριξής
του.
Ένα δεύτερο παράδειγμα είναι σε σχέση με τον ιδρυτικό νόμο
2218/94 της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Πράγματι ήταν ένας θετικός
νόμος, ο οποίος επέφερε μία καίρια τομή στην διοικητική μεταρρύθμιση
και διάρθρωση της χώρας. Όμως, λίγους μήνες μετά από τον Απρίλιο του
1994, όταν είχαμε τον ν. 2218 ακολούθησε ο ν. 2240 το Σεπτέμβριο του
1994 που περίπου πήρε πίσω τα μισά από αυτά που προέβλεπε ο ιδρυτικός
νόμος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Και αμέσως μετά από λίγους μήνες
το Μάρτιο του 1995 ακολούθησε ο ν. 2305 που πήρε και τα υπόλοιπα. Έτσι,
λοιπόν, είχαμε μία Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση κολοβή, μια Νομαρχιακή
Αυτοδιοίκηση χωρίς θεσμοθετημένους πόρους, μία Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση
που από την αρχή ήταν ναρκοθετημένος ο δρόμος της.
Σε σχέση με το κόμμα μας να πούμε και να ξεκαθαρίσουμε ότι ο
Πρωθυπουργός της χώρας ο Κώστας ο Καραμανλής λίγες μόλις ημέρες αμέσως
μετά την εκλογή του στις 24 Μαρτίου του 1997 στην προεδρία του κόμματός
μας, τον Απρίλιο του 1997, δέκα, δεκαπέντε ημέρες περίπου μετά την
εκλογή του, επισκέφθηκε το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Νομαρχιακών
Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος και ξεκαθάρισε ότι το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας
στηρίζει ενεργά το θεσμό της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και υποσχέθηκε
ότι όταν γίνει κυβέρνηση πράγματι θα ενδιαφερθεί για να λυθούν όλα τα
προβλήματα που μέχρι τότε είχαν εμφανιστεί στο συγκεκριμένο θεσμό. Και
αυτό γίνεται πράξη. Πως έγινε πράξη;
Επιγραμματικά μόνο θα αναφέρω κάποια ζητήματα και κάποιες
πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης που έχουν σχέση με το συγκεκριμένο τομέα, με το θεσμό
δηλαδή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
Πρώτα-πρώτα με συγκεκριμένο νόμο προβλέπεται ότι για πρώτη φορά
στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και στις συλλογικές συμφωνίες για
θέματα μονίμων υπαλλήλων και προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού
δικαίου των ΟΤΑ συμμετέχει και η ΕΝΑΕ, καταξίωση δηλαδή του θεσμικού
οργάνου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
Με τον ν.3274/04 προβλέφθηκε και έγινε πράξη η σύσταση θέσης
μετακλητού γενικού γραμματέα στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις.
Ανασυστάθηκαν νομαρχιακές επιτροπές, αυξήθηκε ο αριθμός τους και
αναμορφώθηκαν οι αρμοδιότητές τους. Θεσμοθετήθηκαν οι αντινομάρχες, που
αντί των βοηθών νομαρχών επικουρούν το νομάρχη στην άσκηση των
καθηκόντων του. Συστάθηκε μια επιτροπή για τη σύνταξη του νέου Κώδικα
Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Θεσμοθετήθηκε η δυνατότητα της παρέμβασης
ΕΝΑΕ ενώπιον των δικαστικών αρχών της χώρας, υπέρ των νομαρχιακών
αυτοδιοικήσεων. Δόθηκε η δυνατότητα χρήσης κινητής τηλεφωνίας και στους
αντινομάρχες, προέδρους των νομαρχιακών επιτροπών που μέχρι τότε δεν
υπήρχε.
Με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, προβλέπεται η επιτάχυνση, ο
εξορθολογισμός της διαδικασίας της πλήρωσης των κενών ή κενουμένων
οργανικών θέσεων στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, πάντα υπό την αιγίδα
του ΑΣΕΠ και με διασφάλιση των αναγκαίων εγγυήσεων αντικειμενικότητας
και αμεροληψίας. Θεσμοθετείται η διασυνοριακή συνεργασία των
νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων. Αυξάνονται αναδρομικά τα ποσοστά επί των
εξόδων παράστασης του νομάρχη που καταβάλλονται σε όλους τους
αντινομάρχες στο 50% ανεξάρτητα από την υπαλληλική τους σχέση.
Παρέχεται η δυνατότητα στην ΕΝΑΕ να προσλαμβάνει έως τρεις ειδικούς
συμβούλους.
Μια σειρά δηλαδή θεσμικών και οικονομικών αιτημάτων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, αντιμετωπίζονται θετικά.
Θα αναφέρω επιγραμματικά κάποιες θέσεις του ίδιου του Δ.Σ. της ΕΝΑΕ που δεν ανήκει πολιτικά στο χώρο της Νέας Δημοκρατίας.
«Στην πορεία μέχρι σήμερα του θεσμού έχουν συσσωρευτεί πολλά
προβλήματα, όπως η αφαίμαξη των κεντρικών αυτοτελών πόρων από τα
προνομιακά επιδόματα, η μη καταβολή σημαντικού μέρους του ειδικού
αναπτυξιακού φόρου για το 2003, η ανυπαρξία προγράμματος σχολικής
στέγης, η ανυπαρξία πόρων για τη χρηματοδότηση στέγασης των υπηρεσιών
κλπ.
Το μείζον και κρίσιμο ζήτημα σε σχέση με τους ΚΑΠ, είναι η
απεμπλοκή της χρηματοδότησης των βοηθημάτων υγειονομικής περίθαλψης, με
αυτό το σχέδιο νόμου φαίνεται να αντιμετωπίζεται με θετικό τρόπο».
Βέβαια, γνωρίζετε πολύ καλά, ότι αυτά τα ζητήματα που θέτει η ΕΝΑΕ, αντιμετωπίζονται με το παρόν νομοσχέδιο.
Έτσι λοιπόν, το ψήφισμα του εκτάκτου συνεδρίου της ΕΝΑΕ που έγινε
στα Χανιά στις 14 Μαΐου, ομόφωνα καταλήγει: «Η επικείμενη ψήφιση του
σχετικού νομοσχεδίου ως προς τα οικονομικά, όπως έχει διαμορφωθεί μετά
την θετική ανταπόκριση του Υπουργείου Εσωτερικών στα αιτήματά μας,
αποτελεί θεσμική κατάκτηση σε συνδυασμό με την υπογραφή της κοινής
υπουργικής απόφασης για την απόδοση των προστίμων, σημαντικό βήμα για
την προσπάθεια που καταβάλλουμε για την οικονομική αυτονομία της
αυτοδιοίκησης, ανακουφίζει τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, αλλά δεν
αντιμετωπίζει το σύνολο των οικονομικών αιτημάτων».
Η ίδια δηλαδή η ΕΝΑΕ, το θεσμικό όργανο της νομαρχιακής
αυτοδιοίκησης, θεωρεί ότι το παρόν νομοσχέδιο αποτελεί μια θεσμική
κατάκτηση στους στόχους τους οποίους έχει θέσει.
Θεωρώ λοιπόν ότι είναι καλό να πιστεύουμε σε μύθους, αλλά είναι
καλό να βλέπουμε και την πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα, καμία
σχέση δεν έχει με τους μύθους, που λέει ότι το κόμμα της Αξιωματικής
Αντιπολίτευσης είναι αυτό που έχει στηρίξει το θεσμό της Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης. Αποδεικνύεται περίτρανα ότι η Νέα Δημοκρατία είναι το
κόμμα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είναι το κόμμα το οποίο επανειλημμένα
και με θεσμικά και με οικονομικά μέτρα έχει στηρίξει τον θεσμό της
Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνολικά.
Σε σχέση με τις χθεσινές επισημάνσεις του κ. Καστανίδη ότι υπάρχει
ένα γενικότερο θέμα ουσιαστικής αναδιάρθρωσης του κράτους, της Τοπικής
Αυτοδιοίκησης κλπ., απλά θα πω τα εξής: ένα από τα σύνδρομα από τα
οποία κατά τη γνώμη μου πάσχει το ΠΑΣΟΚ, είναι το σύνδρομο της
«μεταρρυθμισιολαγνείας», δηλαδή το σύνδρομο των συνεχών διοικητικών
αλλαγών.
Έτσι λοιπόν, απαξιώνει στην πράξη τις ουσιαστικές τομές που
ενδεχόμενα έχει κάνει. Και θα θυμίσω ότι οι αναπτυξιακοί σύνδεσμοι πολύ
γρήγορα, και πριν προλάβουν να λειτουργήσουν στην ουσία,
αντικαταστάθηκαν από τα συμβούλια περιοχής. Τα συμβούλια περιοχής πριν
προλάβουν να λειτουργήσουν καταργήθηκαν για να πάμε στους
«Καποδιστριακούς» δήμους και μια σειρά τέτοιων γεγονότων, που
αποδεικνύουν ότι με τις πράξεις του, το κόμμα του ΠΑΣΟΚ, καταργεί στην
ουσία και τις θετικές πιθανόν πρωτοβουλίες που είχε πάρει.
Ευχαριστώ.
