Άρθρο: «Για ένα κοινωνικά δίκαιο, αποδοτικό φορολογικό σύστημα»

Άρθρο: «Για ένα κοινωνικά δίκαιο, αποδοτικό φορολογικό σύστημα»

Άρθρο του Θεόδωρου Καράογλου στο περιοδικό "Politics News"

Ας ξεκινήσουμε, έχοντας κατά νου, κάποια βασικά δεδομένα του Ελληνικού φορολογικού συστήματος:

 

-          Η φοροδιαφυγή στη χώρα μας, είναι ιδιαιτέρως διαδεδομένη, από κάποιους μάλιστα χαρακτηρίζεται «εθνικό σπορ της Ελλάδας». Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ -έκθεση Ιουλίου 2009 για την Ελληνική Οικονομία-, ανέρχεται στα 25 δις ευρώ, δηλαδή 50% περίπου των φορολογικών εσόδων, ενώ η εκτιμώμενη παραοικονομία στη χώρα, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, ανέρχεται στα 65 δις ευρώ, δηλαδή περίπου στο 25% του ΑΕΠ.

-          Η συνολική φορολογική επιβάρυνση της οικονομίας στη χώρα μας, ως ποσοστό των συνολικών φορολογικών εσόδων στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν, είναι στο 20% περίπου (19,8%), ενώ ο αντίστοιχος Ευρωπαϊκός μέσος όρος (ΕΕ των 27) ξεπερνάει το 26% (26,1%).

-          Η σχέση έμμεσων προς άμεσους φόρους είναι περίπου στο 1,30 δηλαδή οι έμμεσοι φόροι καλύπτουν και εξακολουθούν να αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό των συνολικών φορολογικών εσόδων, γύρω στο 60% (56,9% υπολογίζονται για το 2010), ενώ οι άμεσοι καλύπτουν το υπόλοιπο (43,9% φέτος). Εννοείται ότι εντελώς διαφορετικά θα έπρεπε να είναι τα δεδομένα, κάτι φυσικά που συμβαίνει στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

-          Η τεράστια γραφειοκρατία, η πολυνομία, η τυπολατρία, η έλλειψη ολοκληρωμένου συστήματος μηχανογράφησης, η έλλειψη εξειδικευμένου και συνεχώς καταρτιζόμενου προσωπικού, είναι μια άλλη πραγματικότητα στο Ελληνικό φορολογικό σύστημα.

Επομένως, αν μια Κυβέρνηση, φιλοδοξεί να προχωρήσει όσο πιο σύντομα -λόγω και των δύσκολων οικονομικών συγκυριών- γίνεται στη δημιουργία ενός φορολογικού συστήματος, απλού, κοινωνικά δίκαιου, αποδοτικού, που θα βοηθάει την ανάπτυξη στη χώρα, και φυσικά διαφανούς, οφείλει να τολμήσει μια γενναία-ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση. Οφείλει να δημιουργήσει ένα φορολογικό σύστημα που θα πετύχει τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, αφενός μέσα από την πάταξη της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής, αφετέρου μέσα από την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος, ώστε να εξαλειφθούν οι δυνατότητες για την «νόμιμη» διαδικασία της φοροαποφυγής, που λειτουργεί εκμεταλλευόμενη ακριβώς αυτές τις  «παρεκκλίσεις» της φορολογικής νομοθεσίας.

Στις παραπάνω κατευθύνσεις, θα μπορούσαν σημαντικά να συμβάλλουν μεταξύ άλλων, οι παρακάτω άξονες, απαραίτητοι για την φορολογική μεταρρύθμιση που προηγουμένως αναφερθήκαμε:

 

Α. Μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής:

-          Γενίκευση του «πόθεν έσχες» για όλους του φορολογούμενους

-          Παρακολούθηση ιδιαίτερα της κινητής περιουσίας των φορολογούμενων πολιτών

-          Άρση του τραπεζικού απόρρητου για τις φορολογικές αρχές

-          Υποχρέωση διενέργειας των συναλλαγών των επιχειρήσεων μέσω τραπεζικού συστήματος

-          Εφαρμογή τεκμηρίων προσδιορισμού του εισοδήματος των φορολογούμενων, επικουρικά του βασικού συστήματος με βάση το λογιστικό προσδιορισμό αποτελεσμάτων

-          Ενίσχυση των προληπτικών-κατασταλτικών φορολογικών ελέγχων

-          Υιοθέτηση γενικής διάταξης κατά της φοροαποφυγής

-          Ειδική νομοθεσία για τις ενδοομιλικές συναλλαγές

-          Φορολόγηση των συναλλαγών με εταιρείες offshore και παρακολούθηση των συναλλαγών τους μέσω τραπεζικών λογαριασμών

 

Β. Μέτρα για τη φορολόγηση φυσικών και νομικών προσώπων:

-          Ενιαία, προοδευτική φορολογική κλίμακα για όλα τα εισοδήματα

-          Κατάργηση όλων των απαράδεκτων ειδικών ρυθμίσεων για διάφορες κατηγορίες και κλάδους φορολογουμένων

-          Επανεξέταση από μηδενική βάση των φοροαπαλλαγών, διατήρηση φοροαπαλλαγών μόνο για συγκεκριμένες «ευαίσθητες» κοινωνικές ομάδες

-          Φορολόγηση υπεραξίας από βραχυχρόνιες χρηματιστηριακές συναλλαγές, με συμψηφισμό των ζημιών

-          Διαχωρισμός διανεμόμενων και αδιανέμητων κερδών

-          Λογικοί φορολογικοί συντελεστές για φυσικά και νομικά πρόσωπα, αντικίνητρο για τη φοροδιαφυγή

 

Γ. Μέτρα για την αναδιοργάνωση-τον εκσυγχρονισμό και τη διαφάνεια του φορολογικού μηχανισμού:

-          Ανασυγκρότηση των Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών, με βάση και τα πρότυπα λειτουργίας άλλων προηγμένων χωρών

-          Απόλυτη μηχανογράφηση των υπηρεσιών, αναβάθμιση του συστήματος TAXIS και διασύνδεσή του με όλα τα πληροφορικά συστήματα άλλων Δημόσιων υπηρεσιών και Οργανισμών

-          Συνεχής επιμόρφωση όλων των εφοριακών υπαλλήλων

-          Κωδικοποίηση και απλούστευση της φορολογικής νομοθεσίας και δημιουργία σταθερού φορολογικού συστήματος

-          Εφαρμογή απλής, ενιαίας ελεγκτικής διαδικασίας των επιχειρήσεων

 

Από όλα τα παραπάνω, προκύπτει ότι η χώρα, βρίσκεται σε ένα κομβικό σταυροδρόμι. Τα προβλήματα είναι πολλά, γνωστά και δεδομένα. Τώρα καλείται να αποφασίσει αν θα συνεχίσει τις ίδιες αδιέξοδες πολιτικές που όχι μόνο δεν οδηγούν πουθενά, αλλά σύντομα αν ακολουθηθούν μας φέρνουν στην καταστροφή, ενώ από την άλλη υπάρχει ένας δύσκολος, αλλά σίγουρος δρόμος, που οδηγεί στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, με μέτρα δύσκολα, αλλά απαραίτητα για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ελληνική οικονομία. Και μια γενναία-ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση είναι ένα από τα «ων ουκ άνευ» μέτρα αυτά.