Money Show 2009, ομιλία Θ. Καράογλου «Το δημοσιονομικό πρόβλημα στην Ελλάδα. Ο μεγάλος ασθενής»

Money Show 2009, ομιλία Θ. Καράογλου «Το δημοσιονομικό πρόβλημα στην Ελλάδα. Ο μεγάλος ασθενής»

Ομιλία του Θεόδωρου Καράογλου στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Οικονομικό Επιστημονικό Επιμελητήριο Ελλάδος - Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας στα πλαίσια του Money Show 2009 στο ξενοδοχείο Hyatt Regency με θέμα «Το δημοσιονομικό πρόβλημα στην Ελλάδα. Ο μεγάλος ασθενής» το Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2009.

 Ξεκινώντας θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά για την πρόσκλησή τη Διοίκηση του Οικονομικού  Επιστημονικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος - Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας. Η πετυχημένη διοίκηση του Επιμελητηρίου μας, για μια ακόμη φορά με την σημερινή αξιόλογη εκδήλωση της, αποδεικνύει ότι ανταποκρίνεται απόλυτα στα κελεύσματα της εποχής, έχει άποψη - θέση για τα κοινωνικά-οικονομικά προβλήματα της χώρας μας, προκαλεί το διάλογο, τον προβληματισμό για τα σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα της πατρίδας μας.

 

Image Θερμά συγχαρητήρια, λοιπόν, για την πολύ όμορφη αυτή εκδήλωση στα πλαίσια του  «MONEY SHOW», θερμές ευχαριστίες για την πρόσκληση σας σε εμένα, ως βουλευτή του Ελληνικού Κοινοβουλίου -εκπρόσωπο του κόμματος  της «Νέας Δημοκρατίας», αλλά κυρίως ως συνάδελφου οικονομολόγου- μέλος του Επιμελητηρίου μας. Αρχίζοντας, λοιπόν, την εισήγηση μου, θα έλεγα ότι το θέμα «το δημοσιονομικό πρόβλημα στην Ελλάδα - ο μεγάλος ασθενής» που επελέγη  από τους διοργανωτές, μάλλον μηνύματα αισιοδοξίας θέλει να στείλει.   Μακάρι να ήταν ένα, μόνον ένα, το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας μας.  Δυστυχώς, όμως, για τη χώρα δεν είναι μόνον ένα το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, είναι αρκετά περισσότερα.

Να επισημάνω, λοιπόν, ότι τα βασικά διαρθρωτικά προβλήματα της Ελληνικής Οικονομίας είναι:

Α) Το Δημοσιονομικό Έλλειμμα

Β) Το Δημόσιο Χρέος

Γ) Ο Υψηλός Πληθωρισμός

Δ) Η Υψηλή Ανεργία

Θα σταματήσω σε αυτά τα τέσσερα βασικά διαθρωτικά προβλήματα της οικονομίας της χώρας μας, και θα προσπαθήσω στη συνέχεια όσο πιο σύντομα μπορώ να τα αναλύσω.  Φυσικά τα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας, δεν σταματούν ούτε εξαντλούνται στα τέσσερα προαναφερθέντα, και   εύκολα  ένας συνάδελφος οικονομολόγος θα μπορούσε να προσθέσει και αρκετά άλλα, όπως για παράδειγμα την χαμηλή απασχόληση, τον αρνητικό δείκτη ανάπτυξης του ΑΕΠ, την αρνητική εξέλιξη του δημογραφικού προβλήματος της χώρας, την μη σωστή λειτουργία του ανταγωνισμού στις αγορές και πολλά άλλα.  Όμως, για λόγους οικονομίας του χρόνου, θα αναφερθώ στα τέσσερα προηγούμενα, για να έχουμε τη δυνατότητα για μια αναλυτικότερη προσέγγιση.

Α) Το δημοσιονομικό έλλειμμα

Οφείλεται σε δυο σημαντικούς λόγους. Απ' τη μια έχουμε μειωμένα έσοδα, υστέρηση εσόδων, ενώ από την άλλη, έχουμε αυξημένα έξοδα,  υπέρβαση δαπανών. Γιατί;

- Γιατί έχουμε ένα δύσκολο - πολυδαίδαλο - γραφειοκρατικό φορολογικό σύστημα, που δεν συμβάλει στην κατανόηση και εφαρμογή  του από τους πολίτες της χώρας.

- Γιατί έχουμε ένα προβληματικό μηχανισμό ελέγχου, βεβαίωσης  και είσπραξης των φόρων, κάτι που προφανώς  οφείλεται στην έλλειψη μόνιμης και συνεχούς επιμόρφωσης των φοροτεχνικών υπαλλήλων, στην έλλειψη πλήρους μηχανοργάνωσης των υπηρεσιών, στην πολυδιάσπαση των αρμόδιων υπηρεσιών.

- Γιατί δεν καλλιεργήθηκε από την πολιτεία κοινωνική συνείδηση  -  φορολογική συνείδηση σε όλους τους Έλληνες Πολίτες. 

- Γιατί οι πολίτες δεν πιστεύουν ότι τα χρήματα τους «πιάνουν τόπο», ότι λειτουργούν ανταποδοτικά στο κοινωνικό σύνολο οι φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Από την άλλη, έχουμε αυξημένα έξοδα, έχουμε μόνιμη υπέρβαση προβλεπόμενων δαπανών.

Γιατί δυστυχώς έχουμε ένα σπάταλο γραφειοκρατικό κράτος.

Γιατί δυστυχώς δεν υπάρχουν και δεν λειτουργούν μηχανισμοί προληπτικού ελέγχου, αλλά και ουσιαστικού ελέγχου δαπανών.

Έτσι λοιπόν, έχοντας απ' την μια πλευρά υστέρηση εσόδων, απ' την άλλη μονίμως υπέρβαση δαπανών, δυστυχώς το έλλειμμα  μεγαλώνει και δυστυχώς συνεχώς αυτό αυτοτροφοδοτείται.

Να, λοιπόν, ποιος πρέπει να είναι  ο στόχος μιας κυβέρνησης, της όποιας κυβέρνησης.  Να μειώσει, έως ότου εξαφανίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα σε βάθος μια τριετίας - αισιόδοξο σενάριο - η πενταετίας - απαισιόδοξο σενάριο- έτσι ώστε στην συνέχεια να υπάρξουν πλεονασματικοί προϋπολογισμοί, για να μπορεί πλέον να αντιμετωπισθεί ριζικά και το αμέσως επόμενο πρόβλημα, αυτό του δημόσιου χρέους.

Β) Το Δημόσιο χρέος

Ένα από τα επίσης σημαντικότατα διαρθρωτικά προβλήματα της Ελληνικής   Οικονομίας, ένα πρόβλημα που αυτή την στιγμή, ίσως είναι το σημαντικότερο πρόβλημα της χώρας  μας, και βεβαίως καθιστά πάντα επίκαιρη την ιστορική ρήση του αείμνηστου Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος είχε πει ότι  «αν δεν κατορθώσουμε να πνίξουμε το Δημόσιο χρέος, τότε σίγουρα θα μας πνίξει αυτό». Μόνον που βέβαια ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου ξεχνούσε ότι το Δημόσιο χρέος όταν ανέλαβε πρωθυπουργός της χώρας, το 1981 ανερχόταν στο 30% του ΑΕΠ, και ότι εξαιτίας των πολιτικών του, η σοσιαλιστική Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, το παρέδωσε το 2004 στο 109% του ΑΕΠ.

Άρα λοιπόν, αυτοί που δημιούργησαν το πρωτογενές έλλειμμα κάθε χρόνο - θυμίζω ότι έως το 1979 όλοι οι προϋπολογισμοί του Ελληνικού Κράτους ήταν πλεονασματικοί και για πρώτη φορά εμφανίσθηκε ελλειμματικός Προϋπολογισμός το 1980, λόγω της πρώτης μεγάλης πετρελαϊκής κρίσης - είναι αυτοί  που ευθύνονται για τον υπερτριπλασιασμό   του δημόσιου χρέους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει μερίδιο ευθύνης και για τις παρενθετικές κυβερνήσεις της «ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ» των ετών 1990-1993 και 2004-2009.

Γ) Ο Υψηλός Πληθωρισμός

Μπορεί να ακούγεται σήμερα περίεργο να μιλάμε για υψηλό πληθωρισμό, όταν σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, ο πληθωρισμός στην χώρα μας για το μήνα Οκτώβριο έκλεισε στο 1,2%.  Όμως εξυπακούεται ότι το σημείο αναφοράς του πληθωρισμού, πρέπει να είναι ο εναρμονισμένος πληθωρισμός στις 27 χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις 16 χώρες της Ευρωζώνης.

Εκεί λοιπόν, δυστυχώς για μας, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας EUROSTAT, προκύπτει ότι ο πληθωρισμός στην χώρα μας είναι πολύ υψηλότερος του μέσου μηνιαίου ή και ετήσιου μέσου όρου της Ευρωζώνης.

Αυτό πρακτικά συνεπάγεται ότι ο ανταγωνισμός στην χώρα μας δεν λειτουργεί τόσο καλά όσο στις υπόλοιπές χώρες της ΕΕ, ότι η χώρα μας χάνει διαρκώς σε ανταγωνιστικότητα έναντι  των υπολοίπων Ευρωπαϊκών χωρών.  Και φυσικά εξυπακούεται ότι εξαιτίας αυτής της μειωμένης ανταγωνιστικότητας των Ελληνικών προϊόντων,  δυστυχώς η χώρα μας μένει πίσω από τις εξελίξεις και η θέση της οικονομικά & πολιτικά συνεχώς φθήνει.

Δ) Η Υψηλή Ανεργία

Με αφορμή την μεγάλη παγκόσμια οικονομική κρίση, οι Ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, αλλά βεβαίως δεν αποτελούν εξαίρεση και οι ανάλογες Ελληνικές, προκειμένου να συγκρατήσουν την κερδοφορία τους, άρχισαν και συνεχίζουν τις περικοπές στις θέσεις εργασίας.  Έτσι αυτή τη στιγμή, στην Ευρωζώνη, το ποσοστό ανεργίας - σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της EUROSTAT για το μήνα Ιούλιο 2009 -ανήλθε στο 9, 5% έναντι 9,4% τον Ιούνιο του 2009, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ανεργίας τον Ιούλιο του 2008, μόλις και  έφτανε το 7,5%.

Την ίδια ώρα στη χώρα μας, η επίσημη -με ότι αυτό συνεπάγεται - ανεργία, τον Αύγουστο του 2009, σύμφωνα με τα επίσημα επαναλαμβάνω στοιχεία της ΕΣΥΕ, ανέρχεται στο 9%, έναντι 9,6% τον Ιούλιο του 2009, και μόλις 7,9% τον Αύγουστο 2008.

Θα πρέπει ιδιαιτέρως να επισημάνουμε ότι το ποσοστό ανεργίας, είναι ιδιαιτέρως υψηλό στους νέους ηλικίας 18-24 ετών (περίπου 24,2%) ενώ στις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας προσεγγίζει το 11%.

Με την παραπάνω αναφερθείσα σύντομη μου αναφορά στα 4 βασικά διαθρωτικά προβλήματα της Ελληνικής Οικονομίας, προσπάθησα μακριά από κομματικές προσεγγίσεις, να αναδείξω τα προβλήματα της Οικονομίας της χώρας μας. Εύκολα θα μπορούσα να κάνω μια στενά κομματική τοποθέτηση και να πω για παράδειγμα ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας για το  2009, δεν είναι 12,7% του ΑΕΠ όπως προσπαθεί να το  παρουσιάσει η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - μειώνοντας τα έσοδα (π.χ. με την μετάθεση της τακτοποίησης των ημιυπαίθριων χώρων για το 2010, με την αναστολή της έκτακτης φορολόγησης όσων έχουν σκάφη αναψυχής, με την μεθοδευμένη καθυστέρηση των εσόδων της Ε.Ε. έτσι ώστε να μην είναι έσοδα του 2009, αλλά έσοδα του 2010), ή με την υπέρβαση των δαπανών, (όπως πχ με την εξόφληση των χρεών των νοσοκομείων σήμερα παρά τα προβλήματα της Οικονομίας, με την επιβάρυνση των δαπανών με το έκτακτο επίδομα αλληλεγγύης, με «το φόρτωμα» των εξοπλιστικών δαπανών του 2010 στον προϋπολογισμό  του 2009), αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να ειπωθεί ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι γύρω στο 8,3% του ΑΕΠ.  Και αυτό την ίδια στιγμή που σε άλλες χώρες της Ε.Ε. θα ξεπεράσει κατά πολύ το αντίστοιχο έλλειμμα της χώρας μας, βλέπε Μεγάλη Βρετανία, Ιρλανδία, Γαλλία κλπ.

Δεν θα κάνω όμως αυτή την -όπως είπα πριν- στενή  κομματική τοποθέτηση, γιατί θεωρώ πολύ πιο σημαντικό, να κοιτάμε μεν  το παρελθόν για να διδασκόμαστε από αυτό, αλλά πολύ σημαντικότερο  είναι το μέλλον, το αύριο της Ελληνικής Οικονομίας και το τι πρέπει να γίνει για να ξεπεράσουμε τα σημαντικά διαθρωτικά προβλήματα της Ελληνικής Οικονομίας.

Πρώτα-πρώτα,  η Κυβέρνηση οφείλει να ελέγξει πιο αυστηρά τα δημοσιονομικά μεγέθη κατά την διάρκεια της θητείας της. Οι Προϋπολογισμοί της, οφείλουν να είναι αντικειμενικοί και ειλικρινείς, είναι δε σημαντικό να τονίσουμε ότι χρειάζεται διαρκής παρακολούθηση τους, έτσι ώστε να μην εκτροχιάζεται η πορεία υλοποίησης του οποιουδήποτε προϋπολογισμού .  Η ανεξαρτητοποίηση της ΕΣΥΕ, θεωρώ ότι είναι παρά πολύ σωστή κίνηση εκ μέρους της Κυβέρνησης , εάν και εφόσον φυσικά γίνει πράξη.

Η μείωση των ελλειμμάτων, είναι «εκ των ων ουκ άνευ».  Δεν υπάρχει άλλη επιλογή.

Ειδικά στην συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, είναι απαραίτητη.  Μια πολιτική που πρέπει σε βάθος 3 έως 5 ετών να εξαφανίσει τα ελλείμματα, με την εφαρμογή πολιτικών  που θα στηρίζονται κατά 1/3 στην αύξηση των εσόδων και κατά  2/3 στην περιστολή των δαπανών.  Αυτό, γιατί μια πολιτική μείωσης των ελλειμμάτων, βασιζόμενη αποκλειστικά στην αύξηση των φορολογικών εσόδων, θα μπορούσε να επιδεινώσει την ύφεση ή να καθυστερήσει την ανάπτυξη της Ελληνική Οικονομίας.

- Με πολιτικές μόνιμες, για τη βελτίωση του φορολογικού συστήματος,  που συγκαταλέγεται μεταξύ των λιγότερο αποδοτικών φορολογικών συστημάτων των χωρών -μελών  του ΟΟΣΑ. Αυτό σημαίνει πολιτική βούληση για μια αποφασιστική μάχη κατά της φοροδιαφυγής που είναι ιδιαιτέρως εκτεταμένη στη  χώρα μας.

- Με ουσιαστικό έλεγχο και μείωση των κρατικών δαπανών, που συνεχώς χρόνο με το χρόνο αυξάνονται, δημιουργώντας επιπρόσθετα προβλήματα στην  οικονομία της χώρας.  Αυτό πρακτικά σημαίνει μείωση της  σπατάλης  στο Δημόσιο τομέα, περιορισμό του Δημόσιο τομέα, αντιμετώπιση των τεράστιων ελλειμμάτων από ζημιογόνες κρατικές επιχειρήσεις.

- Με ριζική αντιμετώπιση του ασφαλιστικού προβλήματος της χώρας, που δυστυχώς αιμορραγεί.  Είναι απαραίτητη η ολοκλήρωση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που ξεκίνησε από τις κυβερνήσεις της «ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ», ώστε να αντιμετωπισθούν παθογένειες και προβλήματα του χθες, που καθιστούν αφεαυτού  προβληματικό το ασφαλιστικό  σύστημα της χώρας.

- Με συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα.  Πέρα από ιδεοληψίες και δογματικές προσεγγίσεις του χθες, είναι απαραίτητη η συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών, των μεταρρυθμίσεων, των αλλαγών και τομών που έχει ανάγκη η Ελληνική Κοινωνία.

Με λιγότερο κράτος μέσω αποκρατικοποίησης Οργανισμών   & Φορέων που δεν υπάρχει κανείς λόγος να ελέγχονται από το Δημόσιο, με αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Ελληνικού Κράτους που σήμερα συνεχώς απαξιώνεται, φθείρεται και φθίνει (π.χ. Ολυμπιακά ακίνητα), μέσω σύγχρονων χρηματοπιστωτικών εργαλείων (πχ sale and lease back) , με μια σειρά ενεργειών & πρωτοβουλιών για λιγότερο, πιο ευέλικτο, πιο  οικονόμο, πιο αποδοτικό, λιγότερο αδηγάφο κράτος.

Με μεγαλύτερη απόδοση και καλύτερη παροχή υπηρεσιών από το κράτος, έτσι ώστε το Δημόσιο να λειτουργεί σωστά, με αντικειμενικούς και σύγχρονους κανόνες για όλους τους πολίτες, με γρήγορη ουσιαστική εξυπηρέτηση των Ελλήνων Πολιτών και των επενδυτών γενικώς ( Ελλήνων και ξένων), χωρίς γραφειοκρατικές κωλυσιεργίες, χωρίς «γρηγορόσημα», χωρίς διαφθορά.  Τρόποι  και μέσα για να επιτευχθεί κάτι σχετικό υπάρχουν και είναι στην διάθεση της εκάστοτε Κυβέρνησης, προερχόμενοι από τη Διεθνή Εμπειρία, σύμφωνα με τις αλλαγές και τον τρόπο λειτουργίας των Δημόσιων Υπηρεσιών άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης .

Με την εφαρμογή των παραπάνω πολιτικών, και βεβαίως αρκετών ακόμη, που θα μπορούσε εύκολα να συμπληρώσει κάποιος συνομιλητής, ειδικά τώρα, που η νέα Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, έχει άνετη Κοινοβουλευτική πλειοψηφία, με Αξιωματική Αντιπολίτευση που δεν πρόκειται να σταθεί εμπόδιο σε ουσιαστικές - διαρθρωτικές αλλαγές- αντίθετα θα στηρίξει τις πολιτικές της Κυβέρνησης όπου αυτές είναι σωστές -, με μια Κοινή γνώμη έτοιμη  & ώριμη για τις αλλαγές αυτές, η Κυβέρνηση οφείλει να αξιοποιήσει τώρα τον ΩΦΕΛΙΜΟ ΧΡΟΝΟ που έχει στην διάθεση της, έτσι ώστε να προχωρήσει στην ριζική αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων της Ελληνικής Οικονομίας.

Και μακάρι να μην δειλιάσει, μακάρι να μην φοβηθεί το επονομαζόμενο  «πολιτικό κόστος» και να προχωρήσει στις παραπάνω αλλαγές, προς όφελος της χώρας , προς όφελος των Ελλήνων Πολιτών . Γιατί όλοι μας πέρα από κόμματα  & ιδεολογικές αντιλήψεις, είμαστε Έλληνες πολίτες και ευχόμαστε ειλικρινά η Κυβέρνηση της χώρας να πετύχει.

 

Σας Ευχαριστώ.