Μέσα στην πολύ δύσκολη και σκληρή προεκλογική περίοδο αφιέρωσα χρόνο να το μελετήσω, ώστε να το συζητήσουμε σήμερα εδώ και πραγματικά το βρήκα ως μια πολιτική όαση σε μια κοινωνία, αλλά δυστυχώς και ένα πολιτικό προσωπικό που ακόμη και λίγες ημέρες πριν τις εκλογές αποφεύγει να συζητήσει πολιτικά. Και δεν σας κρύβω πως πολλές από τις επισημάνσεις που βρήκα στις σελίδες του τις αξιοποιώ στην προεκλογική μου πορεία.
Άλλωστε στις 134 σελίδες του βιβλίου «Οι αγωνίες της Μέσης Πολιτείας» περιλαμβάνεται μια πρώτη αποτίμηση της κυβερνητικής πορείας από την καθαρή εντολή των εθνικών εκλογών του 2004 ως το σαφές μήνυμα του 2009, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο υπότιτλος του βιβλίου.
Δεν έχει πολλά σημεία στα οποία μπορώ να διαφωνήσω μαζί του. Εντοπίζει και καταγράφει τις αυξημένες προσδοκίες των πολιτών το 2004 γύρω από τη Νέα Δημοκρατία και τον Κώστα Καραμανλή, τις πρώτες επιτυχίες και τις πολλές ευκαιρίες για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων.
Αναφέρεται στο έργο που συντελέστηκε χρησιμοποιώντας μάλιστα το παράδειγμα της αποκρατικοποίησης της Ολυμπιακής Αεροπορίας ως κορωνίδα του έργου της κυβέρνησης σε επίπεδο ουσίας αλλά και πολιτικών συμβολισμών λέγοντας χαρακτηριστικά πως «ίσως αποτελεί τη μεγαλύτερη επιτυχία της κυβέρνησης καθώς εμπεριέχει όλα τα χαρακτηριστικά που δίνει το Μαξίμου στον όρο Μεταρρύθμιση.
Δεν θα διαφωνήσω ακόμη και στη διαπίστωση ότι παρά τα θετικά αποτελέσματα, το έργο και τις προσπάθειες η κυβέρνηση δεν πέτυχε το βασικό στόχο περί επανίδρυσης του κράτους.
Πριν επεκταθώ θα βάλω το πλαίσιο εντός του οποίου θα μιλήσω και διάβασα το βιβλίου του καλού φίλου Βαγγέλη Πλάκα με τον οποίο γνωρίζομαι 15 χρόνια.
Παρακολουθώντας τα άρθρα και ρεπορτάζ του στην εφημερίδα «Μακεδονία», που καλύπτει το κυβερνητικό ρεπορτάζ, αλλά και παρακολουθώντας τις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές του εκπομπές πλέον στο Δημοτικό Ραδιόφωνο και τη Δημοτική Τηλεόραση είχε ένα πνεύμα κριτικής στήριξης των μεταρρυθμίσεων του Καραμανλή.
Διαβάζοντας το βιβλίο διαπίστωσα πως ως οφείλει ως δημοσιογράφος ήταν έντονα κριτικός για τις καθυστερήσεις, τις παραλείψεις και όλα όσα οι πολίτες που το 2004 και το 2007 στήριξαν τη ΝΔ ήθελαν να δουν να υλοποιούνται απέναντι σε στρεβλά δομημένες συντεχνιακές δομές και αντιπολιτευτικές μικροπολιτικές αντιλήψεις.
Για αυτό λίγες μάλιστα ημέρες πριν τις εκλογές θα μιλήσω και εγώ με ανάλογη διάθεση. Είναι πραγματικότητα πως χάθηκε χρόνος, έπρεπε σε ορισμένες περιπτώσεις να κινηθούμε πιο γρήγορα, ορισμένοι πλήγωσαν με τις συμπεριφορές τους.
Λέει συγκεκριμένα ο Βαγγέλης: «Μετά την καθαρή πολιτική νίκη του 2004, την αποδοχή των πολιτών στη φιλοσοφία του μεσαίου χώρου, έπρεπε να χτίσει τη νέα μεταπολιτευτική ιδεολογία, η οποία θα αρμολογούσε το κυβερνητικό σύστημα και τη δεδομένη κοινωνική συμμαχία. Αν και είχε τη δύναμη και του δόθηκε η ευκαιρία δεν την αξιοποίησε. Έχασε πολύτιμο πολιτικά χρόνο και για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων,
Δεν τις άνοιξε αμέσως μετά το πρώτο εξάμηνο της διακυβέρνησης του όταν δηλαδή διέθετε νωπή λαϊκή εντολή την οποία είχε ισχυροποιήσει με τις 9,5 μονάδες διαφορά στις ευρωεκλογές, είχε ολοκληρώσει με απόλυτη επιτυχία τους Ο.Α. και είχε ακόμη περίοδο χάριτος και διέθετε ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία»
Δεν συμφωνώ βέβαια ως προς τις χαμένες ευκαιρίες, αλλά στην ανάγκη ταχύτερων ρυθμών και αποφασιστικότερης στάσης σε ορισμένα ζητήματα. Το τι έγινε βεβαίως και γιατί ο καθένας βεβαίως το προσεγγίζει και το εκτιμά διαφορετικά. Και αν και οφείλω να ομολογήσω πως ο Βαγγέλης Πλάκας είναι ο πρώτος που επιχειρεί σε βιβλίο με μια βαθιά και εμπεριστατωμένη ανάλυση μια αποτίμηση, έναν απολογισμό του κυβερνητικού έργου βιάστηκε λίγο διότι πιστεύω βαθύτατα ότι στις 4 Οκτωβρίου πάλι οι πολίτες με ωριμότητα θα κρίνουν και θα συγκρίνουν και θα επιλέξουν και πάλι Κώστα Καραμανλή.
Αν και βέβαια ξέρω πως το βιβλίο το έγραψε πριν από την προκήρυξη των εκλογών επιχειρώντας ουσιαστικά με την κριτική του ματιά να αποκωδικοποιήσει το μήνυμα που έστειλαν οι πολίτες στην κυβέρνηση στις ευρωεκλογές και ποια δεδομένα θα καθορίσουν την επόμενη ημέρα στο πολιτικό σκηνικό δεδομένων των νέων πολιτικών συνθηκών.
Αλλά θέλω να μείνω και σε άλλα σημεία του βιβλίου: Η μέση πολιτεία, ο μεσαίος χώρος, ο μέσος πολίτης. «Ο Μέσος Πολίτης», γράφει ο Βαγγέλης, «Οφείλει» δηλαδή είναι χρέος του όχι μόνο δικαίωμα του «να αντιληφθεί τη δύναμη και την ευθύνη του». Και αυτό προσθέτω εγώ θα το δείξει και στην κάλπη της Κυριακής. Καταλήγει δε στο συμπέρασμα πως με τη συμμετοχή, την κρίση και την επιλογή του και όχι δια της αποχής μπορεί να συμβάλει στην εξυγίανση με ανανέωση και αναδιαμόρφωση.
Είναι σημαντικό ότι ο Βαγγέλης Πλάκας αναφέρεται εκτός από τα προβλήματα των πολιτικών κομμάτων και του πολιτικού προσωπικού, με ιδιαίτερα μάλιστα αιχμηρό τρόπο οφείλω να ομολογήσω σε πολλές περιπτώσεις, και στα προβλήματα και άλλων σημαντικών συνιστωσών του δημόσιου βίου: θεσμών, μίντια και βέβαια της αποχής των πολιτών.
Εμείς θέλουμε και ζητούμε και τη συμμετοχή, και την ενεργοποίηση και την σύγκριση από τους πολίτες. Ζητούμε να κριθούμε για το έργο μας, και να συγκριθούμε με το ΠΑΣΟΚ και πιστεύω ότι θα δούμε εκπλήξεις την Κυριακή.
Γράφει χαρακτηριστικά και αυτό είναι κάτι στο οποίο όλοι σε αυτήν την αίθουσα με πρώτους βέβαια εμάς πρέπει να απαντήσουμε: «ο κοινωνικός προβληματισμός των πολιτών είναι βαθύτατα πολιτικός, που με τη σειρά του οδηγεί σε δυσπιστία και στη συνέχεια απογοήτευση απέναντι στα κόμματα.
Ο δικομματισμός βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα στα οποία έχει διαμορφωθεί ποτέ και η κάλπη των αναποφάσιστων δέχεται όλο και περισσότερους. Το πολιτικό κλίμα επιδεινώνεται και το πολιτικό σκηνικό ρευστοποιείται. Η εικόνα που παρουσιάζει ο πολιτικός κόσμος δεν δίνει απαντήσεις στις αξιώσεις της κοινωνίας σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή.
Οι παθογένειες στην πολιτική ζωή γεννιούνται και συντηρούνται όταν καταγράφεται απουσία πολιτικής διεργασίας και πολιτικού προϊόντος. Δηλαδή πολιτικής πρότασης και πράξης. Όταν η πολιτική απουσιάζει και τις λιγοστές φορές που παράγεται δεν προβάλλεται, εγκλωβισμένη στη δίνη οποιουδήποτε παρά: παραπολιτικής, παραπληροφόρησης, παράκεντρων.
Τότε διαμορφώνεται ένα νοσηρό, πνιγηρό κλίμα στη λειτουργία της πολιτικής και εν τέλει στην κοινωνία μας που πολλές φορές βιώσαμε τα τελευταία χρόνια. Η ευθύνη ξεκινάει και επιστρέφει στον πολιτικό κόσμο. Οφείλει να διαγνώσει εγκαίρως τους κινδύνους από τη δημιουργία του κλίματος αυτού που ενισχύει την απαξίωση της πολιτικής από τους πολίτες.
Η δημιουργία του περιβόητου κενού, όμως, δεν αφορά κατά βάση την έλλειψη κομμάτων, αλλά τα ποιοτικά στοιχεία πάνω στα οποία χτίστηκαν τα κόμματα και συνολικά η πολιτική ζωή από τη μεταπολίτευση και μετά. Χρειάζεται αλλαγή στη λειτουργία των κομμάτων και πολιτικών.
Όσο η έλλειψη ειλικρίνειας οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και οι υπόγειες συναλλαγές κυριαρχούν, όσο τα παρά υπερισχύουν της πολιτικής, όσο τα προβλήματα θα κρύβονται πίσω από ξύλινο πολιτικό λόγο, η δαιμονοποίηση της αντίθετης άποψης, όσο το ζητούμενο θα παραμένει να διατηρήσουν οφίτσια και τιμάρια τόσο τότε το κενό αυτό θα γιγαντώνεται και οι αποστάσεις πολιτικής-πολιτών θα μεγαλώνουν.
Και τότε η απειλή στο πολιτικό σύστημα θα γίνεται όλο και μεγαλύτερη όπως μεγαλύτερες και οι εν δυνάμει επιπτώσεις που παραμονεύουν ως Δαμόκλειος Σπάθη πάνω από την ποιότητα της Δημοκρατία». Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα του βιβλίου το οποίο ως πολίτης χαιρετίζω και ως πολιτικός θα προσπαθήσω να απαντήσω.
Κλείνοντας θα ήθελα να μείνω στην επόμενη ημέρα όπως την περιγράφει ο Βαγγέλης μετά τις ευρωεκλογές και βέβαια όπως εντέλει διαμορφώθηκε από τον πρωθυπουργό κάτι που αποδεικνύει πως ο Βαγγέλης είναι ένας έμπειρος πολιτικός συντάκτης που μπορεί να βλέπει πίσω από τα γεγονότα και να αναλύει τις καταστάσεις προτείνοντας λύσεις.
Σημειώνει χαρακτηριστικά σε άρθρο του τον Ιούλιο πως το μέγα ζητούμενο για την κυβέρνηση και τον Καραμανλή, ώστε πραγματικά να απαντήσει στο μήνυμα των πολιτών είναι να θέσει τον νέο μεγάλο εθνικό στόχο και γύρω από αυτόν να κινητοποιήσει το μεσαίο χώρο.
Το προσδιόρισε δε αυτό στη αντιμετώπιση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης και στην ετοιμασία της οικονομίας για την επόμενη ημέρα. Και αυτό εντέλει έθεσε και ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής όταν με υπευθυνότητα έλαβε τη δύσκολη απόφαση των πρόωρων εκλογών.
Και επειδή και ο Βαγγέλης κλείνει το βιβλίο του με τις ευθύνες και τη δύναμη των πολιτών με τη συμμετοχή και την επιλογή των καλύτερων, θέλω και εγώ να κλείσω ανάλογα: την επόμενη Κυριακή οι πολίτες οφείλουν με ευθύνη να σταθούν μπροστά στην κάλπη. Έχουν τη δύναμη της επιλογής και την ωριμότητα της ορθής απόφασης.
Βαγγέλη ευχαριστώ για το εξαιρετικό βιβλίο, ευχαριστώ για την πρόσκληση να το παρουσιάσω, κυρίες και κύριοι αξίζει να το διαβάσετε.
Σας ευχαριστώ που με ακούσατε».
